________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका २०३४ अ. श.१ सू०२ वित्रहगत्योत्पातनि० ३४१ त्रिसामयिकेन विग्रहेण उत्पधन्ते । तत्तेनार्थेन एव मुच्यते, एक सामयिकेनेत्यादिकं सर्वम् अपर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिकवदेव ज्ञातव्यम् । एवं पर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिकस्य पर्याप्त सूक्ष्म पृथिवीकायिकत आरभ्य पर्याप्त बादरवनस्पति कायिकान्तेषु उपपातालापकाः स्वयमेव ऊहनीयाः । एवमेव अग्रेऽपि सर्वत्रालाप प्रकारः स्वयमेवोहनीय इति तदेव मादितश्चत्वारिंशद्गमका अभवन् ४०।
'एवं अपज्जत्त वायरपुढवीकाइओ वि' एवम् अपर्याप्त बादरपृथिवीकायिकोऽपि पर्याप्त सूक्ष्म पृथिवीकायिकवदेव, अपर्याप्त बादरपृथिवीकायिकोऽपि अपर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीतआरभ्य पर्याप्त बादरवनस्पतिकायिकान्तेषु सर्वोपपाहोता है इस कारण हे गौतम ! मैंने ऐसा कहा है कि वह वहां एक समयवाले विग्रह से भी उत्पन्न हो जाता है दो समयवाले विग्रह से भी उत्पन्न हो जाता है और तीन समयवाले विग्रह से भी उत्पन्न हो जाता है । इस प्रकार यहां सब कथन सूक्ष्म अपर्याप्नक पृथिवीकायिक के जैसा ही जानना चाहिये । पर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिक के अपर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिक से लेकर पर्याप्त बादरवनस्पतिकायिक तक में उपपात होने के सम्बन्ध में अलापक अपने आप उद्भावित कर लेने चाहिये । इस प्रकार से मिलकर सघ गमक ४० हो जाते हैं । 'एवं अपज्जत्त बादर पुढवीकाइओवि' इसी प्रकार से अपर्याप्त बादरपृथिवी. कयिक को भी पर्याप्त सूक्ष्म पृथिवीक्षायिक के जैसे अपर्याप्त सूक्ष्म पृथिवी कायिक से लेकर पर्याप्त बादरवनस्पतिकायिकतक के થાય છે. તથા-ત્રીજી શ્રેણથી જે જીવ ઉત્પત્તિ સ્થાનમાં જાય છે, તે ત્રણ સમયવાળી વિગ્રહગતિથી ત્યાં ઉત્પન્ન થાય છે. તે કારણથી હે ગૌતમ! મેં એવું કહેલ છે કે–તે ત્યાં એક સમયવાળી વિગ્રહગતિથી પણ ઉપન થાય છે, બે સમયવાળી વિગ્રહ મતિથી પશુ ઉત્પન્ન થાય છે, અને ત્રણ સમય વાળી વિગ્રહગતિથી પણ ઉપન્ન થાય છે. આ પ્રમાણે અહિયાં સઘળું કથન સૂમ અ પર્યાપ્તક પૃથ્વીકાયિક કથન પ્રમાણે સમજવું. તથા અપર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ પર્યાપ્ત સૂક્ષમ પૃથ્વીકાવિકથી લઈને પર્યાપ્ત બાદર વસ્પતિકાય સુધીમાં ઉપાત થવાના સંબંધમાં આલાપકે સ્વયં બનાવીને સમજી લેવા. भाशते ५५॥ भजीर भुस ४० याजी अमे. 25य छे. 'एवं अपज्जत्त ब.दर पुढवीकाइ ओ वि' मे प्रमाणे २५५यांत माह२ पृथपीयि ५८४ पास સૂક્ષમપૃથ્વીકાયિકના કાન પ્રમાણે અપર્યાપ્ત સૂક્ષમ પૃથ્વીકાયિકથી લઈને પર્યાપ્ત બાદર વનપતિકાય સુધીના સઘળા છવામાં ઉત્પત્તિ સમજવી, આ સંબંધમાં
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૭