________________
भगवतीसूत्रे वादिनश्च चतुर्विधमपि प्रकुर्वन्ति । यथोधिका स्तथा सलेश्या अपि । कृष्णलेश्याः खल भदन्त ! क्रियावादिनः पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकाः किं नैरयिकायुष्क पृच्छा, गौतम ! नो नैरयिकायुष्क प्रकुर्वन्ति, नो विर्यग् नो मनुष्यायुष्क नो देवायुका प्रकुर्वन्ति । अक्रियावादिनोऽज्ञानिकवादिनो 'चैनयिकवादिनश्चतुर्विधमपि प्रकुर्वन्ति यथा कृष्णलेश्याः । एवं नीललेश्या अपि कापोतलेश्या अपि । तेजोलेश्या यथा सलेश्याः। नवरमक्रियावादिनोऽज्ञानिकवादिनो वैनयिकवादिनश्च नो नैरयिकायुष्क प्रकुर्वन्ति देवायुष्कमपि प्रकुर्वन्ति तिर्यग्योनिकायुष्कमपि प्रावन्ति मनुष्यायुष्कमपि प्रकुर्वन्ति । एवं पद्म लेश्या अपि एवं शुक्ललेश्या अपि भणितव्याः । कृष्णपाक्षिका त्रिभिः समवसरण श्चतुर्विधमपि आयुष्क प्रकुर्वन्ति । शुक्लपाक्षिका यथा सलेश्याः । सम्यग्दृष्टयो यथा मनःपर्यवज्ञानिना तथैव वैमानिकायुष्क प्रकुर्वन्ति । मिथ्यादृष्टयो यथा कृष्णपाक्षिकाः। सम्यग्मिथ्यादृष्टयो न चैकमपि प्रकुर्वन्ति यथैव नैरयिकाः । ज्ञानिनो यावदवधिज्ञानिनो यथा सम्यग्दप्रयः । अज्ञानिनो यावद्विभङ्गज्ञानिनो यथा कृष्णपाक्षिकाः। शेषा यावदनाकारोपयुक्ताः सर्वे यथा सलेश्या स्तथैव भणितव्याः । यथा पश्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकानां वक्तव्यता भणिता एवं मनुष्याणामपि भणितव्या। नर मनःपर्यवज्ञानिनो नो संज्ञो. पयुक्ताश्च यथा सम्यग्दृष्टयः तिर्यग्योनिका स्तथैव भणितव्याः । अलेश्या केवलशानिनोऽवेदका अपायिनोऽयोगिनश्यते नैकमपि आयुष्क पकुर्वन्ति । यथा औधिका जीवा:, शेषं तथैव । वानव्यन्तरज्योतिष्कवैमानिका यथा अमुरकुमाराः ॥सू०३॥
टीका-'किरियाशई णं भंते ! नेरइया' क्रियावादिनः खलु भदन्त ! नैरयिकाः 'कि नेरइयाउयं पुच्छा' किं नैरयिकायुष्कं नारकभवप्रयोजकमायुः प्रकुर्वन्ति अथवा तिर्यग्योनिकायुष्क प्रकुन्ति अथवा मनुष्यायुष्कं प्रकुर्वन्ति देशयुष्क वा प्रकुर्वन्तीति प्रश्नः पृच्छया संगृह्यते, भगशनाह-'गोयमा' इत्यादि,
नारकदण्डक में सूत्र कथन 'किरियावाई गं भंते ! नेरहया किं नेरझ्याउयं-इत्यादि
टीकार्थ-'किरियावाई णं भंते ! नेरइया' हे भदन्त ! कियावादी नैरयिक 'किनेरइयाउयं पुच्छा' नारकभव के प्रयोजक आयुकर्म का बन्ध करते हैं? या तिर्यगायुष्क का बन्ध करते हैं? या मनुष्यायष्कका बन्ध
નારકદંડક સંબંધી સૂત્રનું કથન– 'फिरियावाई णं भंते ! नेरइया कि नेरइयाउय त्यादि
Al-'किरियावाईणं भंते ! नेरइया' भगवन् यिावाही नै२यि छ। 'कि नेरइयाउयं पुच्छा' ना२४ सप समधी मायुष्यने ५५ २ १ सया તિયશ આયુષ્યને બંધ કરે છે ? અથવા મનુષ્યના આયુષ્યને બંધ કરે છે?
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૭
