________________
प्रमैयचन्द्रिका टीका श०३० उ.१ सू०३ नै० आयुष्ककर्मबन्धनिरूपणम् ९९ सलेस्सा तहा चेव भाणियव्वा । जहा पंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं वत्तब्वया भणिया एवं मणुस्ताण वि भाणियव्वा । नवरं मणपजवनाणी नो सन्नोवउत्ता य जहा सम्मदिट्ठी तिरि
खजोणिया तहेव भाणियत्वा । अलेस्सा केवलनाणी अवेदगा अकसाई अजोगिय, एए न एगं पि आउयं पकरेंति, जहा ओहिया जीवा, सेसं तहेव । वाणमंतरजोइसिय वेमाणिया जहा असुरकुमारा ॥सू० ३॥ __छाया-क्रियावादिनः खलु भदन्त ! नैरयिकाः किं नैरयिकायुष्कं पृच्छा गौतम ! नो नैरयिकायुष्कं नो तिर्यग्योनिकायुकं प्रकुर्वन्ति मनुष्यायुडक प्रकुर्वन्ति नो देवायुष्कं प्रकुर्वन्ति। अक्रियावादिनः खलु भदन्त ! नैरयिकाः पृच्छा, गौतम ! नो नैरयिकायुष्कं० तिर्यग्योनिकायुष्कं प्रकुर्वन्ति मनुष्यायुष्कमपि कुर्वन्ति नो देवायुष्कं प्रकुर्वन्ति । एवमज्ञानिकवादिनोऽपि वैनयिकवादिनोऽपि । सलेश्याः खलु भदन्त । नैरयिकाः क्रियावादिनः किं नैरयिकायुष्क० एवं सर्वेऽपि नैरयिका ये क्रियावादिनस्ते मनुष्यायुष्कमेकं प्रकुर्वन्ति, ये अक्रियावादिनोऽज्ञानिकवा. दिनो वैनयिकवादिन स्ते सर्वस्थानेष्वपि नो नैरयिकायुष्कं प्रकुर्वन्ति, तिर्यग्योनिकायुष्कमपि प्रकुर्वन्ति मनुष्यायुष्कमपि प्रकुर्वन्ति, नो देवायुष्कं प्रकुर्वन्ति । नवरं सम्पग्मिथ्याविनः उपरितनाम्यां द्वाभ्यामपि समवसरणाभ्यां न किश्चिदपि प्रकुर्वन्ति यथैव जीवपदे । एवं यावत् स्तनितकुमारा यथैव नैरयिकाः। अक्रियावादिनः खलु मदन्त ! पृथिवीकायिकाः पृच्छा, गौतम ! नो नैरयिकायुक प्रकुर्वन्ति, तिर्यग्योनिकायुष्क० मनुष्यायुष्क० नो देवायुष्क प्रकुर्वन्ति । एवमज्ञानिकवादिनोऽपि । सलेश्याः खलु भदन्त ! एवं यत् यत् पदमस्ति पृथिवी. कायिकानां तत्र तत्र मध्यमयो द्वयोः समवसरणयोरेवमेव द्विविधमायुष्क प्रकु. वन्ति । नवर तेजोलेश्यायां न किमपि प्रकुर्वन्ति । एवमप्कायिकानामपि, वनस्पतिकायिकानामपि । तेजस्कायिकाः वायुकायिकाः सर्वस्थानेषु मध्यमयो द्वंयो। समवसरणयो न नैरयिकायुक प्रकुन्ति, तिग्योनिकायुष्क प्रकुर्वन्ति, नो मनुप्यायुष्क नो देवायुष्कं प्रकुर्वन्ति । द्वीन्द्रियत्रीन्द्रियचतुरिन्द्रियाणां यथा पृथिवीकायिकानाम् । नवरं सम्यक्त्वज्ञानेषु न एकमपि आयुष्क प्रकुर्वन्ति । क्रियावादिनः खलु भदन्त ! पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकाः किं नैरयिकायुकं प्रकुर्वन्ति, पृच्छा, गौतम ! यथा मनःपर्यवज्ञानिनोऽक्रियावादिनोऽज्ञानिकवादिनो बैनयिक
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૭