________________
भगवतीसूत्रे छाया-जीवः खलु भदन्त ! ज्ञानावरणीयं कर्म किमबध्नात् बध्नाति भन्स्यति एवं यथैव पापकर्मणो वक्तव्यता तथैव ज्ञानावरणीयस्यापि भणितव्या, नवरं जीवपदे मनुष्यपदे च सकशायिनि यावत् लोभकषायिनि च प्रथमद्वितीयौ मङ्गो, अवशेषं तदेव, यावद्वैमानिकाः । एवं दर्शनावरणीयेनापि दण्डको भणितव्यो निरवशेषः । जीवः खनु भदन्त ! वेदनीयं कर्म किम् अबध्नात् पृच्छा, गौतम ! अस्त्येककोऽबध्नात् बध्नाति भन्स्यति १, अस्त्येककोऽबधनात् बध्नाति न भन्स्यति २, अस्त्येककोऽबध्नात् न बध्नाति न भन्स्यति ४। सलेश्योऽपि एवमेव, तृतीयविहीना भङ्गाः । कृष्णलेश्यो यावत् पद्मलेश्यः प्रथमद्वितीयमझो शुक्ललेश्यः, तृतीयविहीना भङ्गाः, अलेश्यः, चरमो भङ्गः । कृष्णपाक्षिके प्रथमद्वितीयौ भङ्गौ । शुक्लपाक्षिका तृतीयविहीनाः । एवं सम्यग्दृष्टेरपि । मिथ्यादृष्टे, सम्यगमिथ्यादृष्टेश्च प्रथमद्वितीयौ। ज्ञानिन तृतीयविहीनाः, आमिनि कोधिकहानी यावत् मनापर्यवज्ञानी प्रथमद्वितीयौ, केवलज्ञानिन स्तृतीय विहीनाः। एवं नोसंज्ञोपयुक्ता, अवेदकोऽकषायी, साकारोपयुक्ता, अनाकारोपयुक्तः, एतेषु तृतीयविहीनाः । अयोगिनि च चरमः, शेषेषु प्रथमद्वितीयौ। नरयिकः खलु भदन्त ! वेदनीयं कर्म किमबध्नात् बध्नाति एवं नैरयिका यावद्वैमानिका इति, यस्य यदस्ति सर्वत्रापि प्रथमद्वितीयौ। नवरं मनुष्यो यथा जीवः । जीवः खलु भदन्त ! मोहनीयं कर्म किम् अबध्नात् बध्नाति० यथैव पापं कर्म तथैव मोहनीयमपि निरवशेषम् यावद्वैमानिकः । जीवः खलु भदन्त ! आयुष्क कर्म किम् अबध्नात् बध्नाति पृच्छा, गौतम ! अस्त्येककोऽवध्नात् चतुर्भङ्गः। सलेश्यो यावत् शुक्ललेश्यः चत्वारो भङ्गाः, अलेश्यश्चरमो भङ्गः । कृष्णपाक्षिका खलु पृच्छा, गौतम ! अस्त्येककोऽवध्नात् बध्नाति भन्स्यति १, अस्त्येककोऽपघ्नात् न बध्नाति भन्स्यति २ । शुक्ल पाक्षिक, सम्यग्दृष्टिः, मिथ्यादृष्टिः, चत्वारो भङ्गाः। सम्यग्मियादृष्टिः पृच्छा, गौतम ! अस्त्येककोऽबध्नात न वध्नाति मन्त्स्यति, ३, अस्त्येककोऽध्नात् न बध्नाति न भन्स्यति ४ । ज्ञानीयावन् अवधिज्ञानी चत्वारो भङ्गाः । मनःपर्यवज्ञानी पृच्छा, गौतम ! अस्त्येककोऽबध्नात् बध्नाति भन्स्स्यति १, अस्त्येककोऽबध्नात् न बध्नाति भन्स्यति ३ अस्त्येककोऽवध्नात् न बध्नाति न भन्स्यति ४, केवलज्ञाने चरमो भगः । एव. मेतेन क्रमेण नो संज्ञोपयुक्तो द्वितीयविहीनो यथैव मनःपर्यवज्ञाने। अवेदकेऽकषायिनि च तृतीयचतुर्थों यथैव सम्यग्मिथ्यात्वे । अयोगिनि चरमा, शेषेषु पदेषु चत्वारो भगा यावदनाकारोपयुक्ते ।।०३॥
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬
