________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२६ उ. १ सू०२ नैरयिकबन्धस्वरूपनिरूपणम्
५५३
कस्य आधौ द्वौ भङ्गौ कथितौ तथैव कृष्णलेश्यकनारकस्यापि आयावेव द्वौ भङ्गौ वक्तव्यौ कृष्णलेश्य नारकाणामपि उपशमतायाः क्षपकतायाश्चाभावादिति भावः । 'नीलले सेवि' एवमेव नीललेश्योऽपि सलेश्वनारकवदेव नीललेश्याविशिष्टनारकस्यापि द्वौ आचावेव मथमद्वतीयमङ्गो ज्ञातव्यौ नीललेइयनारकाणामपि उपश्रमतायाः क्षपकतायाश्वाभावात् आलापमकारश्चेत्थम् - नीललेपः खलु भदन्त ! नारकः पापं कर्म किम् अवध्नात् बध्नाति भभ्स्यति १, अवधनात बध्नाति न भन्त्स्यति २, अवनात् न बध्नाति भन्त्स्यति ३, अवधनात् न बध्नाति न भन्त्स्यति इति प्रश्नः हे गौतम! कश्चित् नीललेइयमारकोऽवध्मात् बध्नाति मन्त्स्यति १, कश्चित् नीललेश्यनारकोऽबध्नात् बध्नाति न मन्यस्यति इत्याकारकौ प्रथम भंग और द्वितीय भंग-जो नारक कृष्णलेश्यावाला होता है उसको होते हैं । अन्तके यहां दो भंग नहीं होने का कारण कृष्णलेइयावाले नारक के उपशमता और क्षपकता का अभाव है । 'नीललेस्से वि' इसी प्रकार से नीललेश्या वाले नारक जीव के भी ये ही दो आदि के भंग होते हैं । अन्त के दो भंग नहीं होते हैंक्यों कि नील लेइयावाले नारक को भी उपशमता और क्षपकता नहीं होती हैं । यहाँ आलाप प्रकार ऐसा है- 'नीललेइयः खलु भदन्त ! नारकः पाप कर्म किम अबध्नात्, बध्नाति, भन्तस्यति १, अवध्यात्, बध्नाति, न भन्त्स्यति २, अबध्नात्, न बध्नाति, भन्तस्यति ३, अब - नात न बध्नाति न भन्त्स्यति ४' इति प्रश्नः - 'हे गौतम! कश्चित् नीलsar: नारकोsध्नात् बध्नाति भन्त्स्यति १ कश्चित् नीललेश्यः नारकोsवध्यात् बध्नाति न भन्त्स्यति २' ऐसे ये दो भंग ही यहां होते
જે નારા કૃલેશ્યાવાળા હોય છે, તેને હાય છે, ૩ ત્રીજો અને ચેાથે એ એ ભગા અહિયાં હાતા નથી. તેનુ કારણુ કૃલેશ્યાવાળા નારકને ઉપશમ श्रेणी भने क्षयश्रीनेो अभाव छे, 'एवं' नीललेस्से वि' मे प्रमाणे नीटस લેશ્યાવાળા નારક જીવને પણ આદિના એટલે કે પહેલા અને બીજો એ એ જ ભંગા હૈાય છે. દેલ્લા એ ભગા હાતા નથી. કેમકે નીલલેશ્યાવાળા નારકને પણ ઉપશમશ્રેણી અને ક્ષપકશ્રેણી એ એ શ્રેણીયા હાતી નથી. આ સબંધમાં
सापाने प्रहार या प्रमाणे छे. 'नीललेश्यः खलु भदन्त ! नारकः पापं कर्म किं अबध्नात्, बध्नाति, भन्त्स्यति १, अबध्नात बध्नाति, न भन्त्स्यतिर, अबध्नात, न बध्नाति, भन्त्स्यति३, अबध्नात्, न बध्नाति, न भन्स्यति४' इति प्रश्नः हे गौतम! 'कश्चित् नीललेश्यः नारकोऽवध्नात्, बध्नाति भन्त्स्यति १ कश्चित्
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬
