________________
भगवतीसूत्रे
तघया-पापक: सावधो यावद् भूताभिशङ्कनम्७ स एष अप्रशस्तवचनविनयः, स एष वचनविनयः। अथ कः स कायविनयः, कायविनयो द्विविधः प्रज्ञप्ता, तद्यथाप्रशस्तकायविनयश्चापशस्तकायविनयश्च । अथ कः स प्रशस्तकायविनयः, प्रशस्त. कायविनयः सप्तविधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-आयुक्तं गमनम् १, आयुक्तं स्थानम् २ आयुक्तम् निषीदनम् ३, आयुक्तं स्ववर्तनम् ४, आयुक्तमुल्लंघनम् ५, आयुक्तं मलंघनम् ६, आयुक्तं सर्वन्द्रिययोगयुञ्जनम् ७। स एष प्रशस्तकायविनयः । अथ कः सोऽप्रशस्तकायविनयः, अप्रशस्तकायविनयः सप्तविधः प्रज्ञतः तद्यथा-अनायुक्तं गमनम् यावद् अनायुक्तं सर्वेन्द्रिययोगयुञ्जनम् । स एष अपशस्तकायविनयः। स एष कायविनयः । अथ कः स लोकोपचारविनयः, लोकोपचारविनयः सप्तविधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-अभ्यासवृत्तिकम् १, परच्छन्दानुत्तिकम् २, कार्यहेतुः३, कृतप्रतिकृतिता ४, आर्त (आत्म) गवेषणता५, देशकालज्ञता ६, सर्वार्थेषु अप्रतिलोभता७ । स एष लोकोपचारविनयः । स एष विनयः । अथ किं तत् वैयावृत्त्यम् ? वैयावृत्त्यं दशविधं प्राप्तम् आचार्यवैयावृत्त्यम्१, उपाध्यायवैयावृत्त्यम्२, स्थविरवैयावृत्त्यम् ३, तपस्विवैयावृत्त्यम्४, ग्लानवैयावृत्त्यम् ५, शैक्षवैयावृत्त्यम्६, कुलवैयावृत्त्यम्, गणवैयावृत्त्यम् ८, संघवैयावृत्यम्९, साधर्मिकवैयावृत्यम् १०, । तदेतद्वयात्त्यम् । अथ कः स स्वाध्याय:, स्वाध्यायः पञ्चविधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-वाचना१, पतिपृच्छनार, परिवर्तना३, अनुप्रेक्षा४, धर्मकथा५, स एष स्वाध्यायः ॥१०॥
टीका--बाह्यं तमः प्रदा क्रममाप्तमाभ्यन्तरतपो दर्शयितुमाह-'से कि त' इत्यादि, 'से कि तं' अभितरए तवे' अथ किं तत् आभ्यन्तरं तपः, अन्तःस्थ नपसः किं लक्षणं कियन्तश्च भेदा इति प्रश्नः, भगवानाह-'अभितरए तवे
बिहे पन्नतें' बाह्यव्यापारानपेक्षस्वमेव सामान्य लक्षणम् आभ्यन्तरतपसः ____ अब आभ्यन्तर तप का कथन किया जाता है-'से कि तं अभितरए तवे इत्यादि।
टीकार्थ-'से कितं अभितरए तवे' हे भदन्त ! आभ्यन्तर तप क्या है और इसके कितने भेद है ? उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'अभितरए तवे छविहे पण्णत्ते' जिस तप में वायव्यापार की अपेक्षा नहीं होती
હવે આભ્યન્તર તપનું નિરૂપણ કરવામાં આવે છે. 'से किं त' अभितरए तवे' त्याल
At-'से कि त अभितरए तवे' के समपन् माझ्यन्त२ तपनु શું સ્વરૂપ છે? અને તેના કેટલા ભેદ છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે छे-'अभितरए तवे छविहे पन्नत्ते' २ त५मा मायानी अपेक्षा
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬
