________________
१६४
भगवतीस्त्र ग्योत्कृष्टानां चारित्रपर्यवाणां कतरे कतरेभ्योऽल्सावा बहुका वा तुल्या वा विशेषाधिका वा भवन्ति पुलाकादिसंबन्धिनां चारित्रपर्यवाणां जघन्योत्कृष्टानां मध्ये कस्यापेक्षया कस्यालमत्व बहुत्सादिकं भवतीति प्रश्नः । भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'पुलागस्स कसायकुसीलस्सय एएसि णं जहन्नगा चरित्वपज्जवा दोण्ह वि तुल्ला सम्वत्थोवा' पुलाकस्य कषायकुशीलस्य च एतयोः खलु जघन्याश्चारित्रपर्यवाः द्वयोरपि तुल्याः सर्वस्तोकाः, पुलाककषायकुशीलयो. जघन्याचारित्रपर्यवाः परस्परं तुलाः सर्वापेक्षया स्तोकाश्च भवन्तीत्यर्थः । 'पुलागस्त उक्कोसगा चारित्तपज्जवा अर्णतगुणा' पुलाकस्योत्कृष्टा चारित्रपर्यवाः पुलाककषायकुशीलयोर्जघन्यचारित्रपर्यवापेक्षा अनन्तगुणा अधिका भवन्तीति । 'वउसस्स पडि सेवणाकुसीलप्त य एएसिणं जहन्नगा चारितपज्जवा दोण्ह वि कयरेहिंतो जाव विसेसाहिया वा' हे भदन्त ! इन पुलाक बकुश, प्रति. सेवनाकुशील, कषाय कुशील, निर्गन्ध और स्नातक की जघन्य और उत्कृष्ट चारित्रपर्यायें कौन किससे यावत् विशेषाधिक हैं ? यहां यार. त्पद से 'अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा इन पदों का संग्रह हुआ है। इसके उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं 'गोयमा ! पुलागस्त कसायकुसीलस्स य एएसि जहनग्गचरित्तपज्जवा दोण्ह वि तुल्ला सव्वत्थोबा' हे गौतम ! पुलाक और कषायकुशील की जघन्य चारित्रपर्याय आपसमें तुल्य है और सब से कम हैं । 'पुलागस्त उक्कोलगा चरित्तपज्जवा अणंतगुणा' पुलाक की उत्कृष्ट चारित्रपर्यायें पुलाक और कषायकुशील की जघन्य चारित्रपर्यायों की अपेक्षा अनन्तगुण अधिक हैं। 'बउसस्स पडिसेवणाकुलीलस्स य एएसि णं जहन्नगा चरित्तपज्जवा दोण्ह वि ભગવદ્ આ પુલાક, બકુશ, પ્રતિસેવન કુશીલ કષાય કુશીલ, નિર્ગથ અને स्नातनी धन्य भने उत्कृष्ट यात्रि पर्याय 'अप्पा वा, बहुया वा, तुल्ला वा' કોણ તેનાથી અલ્પ છે? કેણ કેનાથી વધારે છે? કેણ કેની બરાબર છે? અને કણ કોનાથી વિશેષાધિક છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે'गोयमा! पुलागस्स कसायकुसीलस्स य एएसि जहन्नगचरित्तपज्जवा दोण्हवि तुल्ला सव्वत्थोवा' ३ गौतम! Ya: अने षाय सुशीलन धन्य यात्रि પર્યાયે પરસ્પરમાં તુલ્ય છે. અને સૌથી ઓછા છે. પુલાકના ઉત્કૃષ્ટ ચારિત્ર પર્યા, પુલાક અને કષાયકુશીલના જઘન્ય ચારિત્ર પર્યાની અપેક્ષાથી ममतग धारे छे. 'ब उसस्स पडिसेवणाकुसीलस्स य एएसिणं जहन्नगा चरित्तपज्जवा दोण्ह वि तुल्ला अणंतगुणा' ५४ मने प्रतिसेवना galas
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬