________________
भगवतीस्त्रे अकम्मभूमीए होज्जा, साहरणं पडुच्च कम्मभूमीए वा होज्जा अकम्मभूमीए वा होज्जा एवं जाव सिणाए ॥सू०४॥
छाया-- पुलाकः खलु भदन्त ! किं तीर्थे भवेत्-अतीर्थे भवेत् ? गौतम ! तीर्थे भवेत् नो अतीर्थे भवेत् एवं बकुशोऽपि एवं प्रतिसेवनाकुशीलोऽपि । कषाय. कुशीलः पृछा, गौतम ! तीर्थे वा भवेत् अतीर्थ वा भवेत् यदि अतीर्थे भवेत् कि तीर्थकरो भवेत् प्रत्येकबुद्धो वा भवेत् ! गौतम ! तीर्थकरो चा भवेत् प्रत्येकबुद्धी वा भवेत् । एवं निर्ग्रन्थोऽपि एवं स्नातकोऽपि । पुलाकः खलु भदन्त ! कि स्त्रलिङ्गे भवेत् अन्यलिङ्गे भवेत्-गृहिलिङ्गे वा भवेत् ? गौतम ! द्रव्यलिङ्गं प्रतीत्य स्वलिङ्गे भवेत् अन्य लिङ्गे वा भवेत, मावलिङ्ग प्रतीत्य नियमात् स्वलिङ्गे भवेत् एवं यावत्स्नातकः । पुलाकः खलु भदन्त ! कतिषु शरीरेषु भवेत् ! गौतम ! त्रिषु औदारिकतैजसकामणेषु भवेत् । वकुशः खलु भदन्त ! पृच्छा, गौतम ! त्रिषु वा चतुषु वा भवेत् त्रिषु भवन् त्रिषु औदारिकतैजसकामणेषु भवेत् चतुर्दा भवन् चतुषु औदारिक वैक्रिय तैजस कार्मणेषु भवेत् । एवं प्रतिसेवना कुशीलोऽपि। कषार कुशीलः पृच्छा गौतम ! त्रिषु वा चतुर्पु वा पञ्चसु वा भवेत् । त्रिषु भवन् त्रिषु औदारिकतैजस कार्मणेषु भवेत् चहर्षु भान् चतुषु औदारिकवैक्रियतैजसकार्मणेषु भवेत् पञ्चसु भयर पञ्चसु औदारिकवैक्रियाहारकतैजसकार्मणेषु भवेत निग्रन्थः स्नातकश्च यथा पुलाकः । पुलाकः खलु भदन्त ! किं कर्मभूमौ भवेत् अकर्मभूमौ भवेत् ! गौतम ! जन्मसद्भावं प्रतीत्य कर्मभूमौ भवेत् नो अकर्मभूमौ भवेत् । बकुशः खलु पृच्छा गौतम ! जन्म सद्भावं प्रतीत्य कर्मभूमी भवेत् नो अकर्मभूमौ भवेत् संहरणं प्रतीत्य कर्मभूमौ वा भवेत् अकर्मभूमी चा भवेत् एवं यावत् स्नातकः । सू०४॥
टीका-'पुलाए णं भंते कि तिस्थे होज्जा अतित्थे होज्जा' पुलाकः खलु भदन्त ! कितीर्थ संघ सति भवेत् तरति अनेनेति तीर्थ:-साधु साध्वी श्रावक
आठवां तीर्थद्वार'पुलाए णं भंते । किं तिस्थे होज्जा' इत्यादि
टीकार्थ--'पुलाए णं भंते ! किं तित्थे होज्जा ? अतिस्थे होज्जा' हे भदन्त । पुलाक तीर्थ में होता है कि तीर्थ के अभाव में होता है ?
આઠમું તીર્થદ્વાર'पुलाए णं भंते ! किं तित्थे होज्जा अतित्थे होज्जा' छत्याह
ટીકાઈ હે ભગવન પુલાક તીર્થમાં હોય છે? કે તીર્થના અભાવમાં હોય છે? સાધુ, સાધવી, શ્રાવક અને શ્રાવિકાના સમુદાયને સંઘ કહેવાય છે.
શ્રી ભગવતી સૂત્રઃ ૧૬
