________________
-
-
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२५ उ.४ सू०६ परमाणुपुद्गलानां संख्येयवादिकम् ८०९ ता एवेति । 'एवं जाव-अणंतागुणकालगा' एवम्-यावत्-अनन्तगुणकालकाः पुद्गलाः। एकगुणकालकपुरलवदेव द्विगुणकालकपुद्गलादारभ्याऽनन्तमुणकालका: पुद्गलाः नो संख्याताः नो असंख्याताः अनन्ता एवेति । यावत्पदेन द्विगुणकालक पुद्गलादारभ्य असंख्यातगुणकालकपुद्गलानां ग्रहणं भवतीति एवं बसेसावि वनगंध-रस-फासा णेयना जाव-अणंतगुणलुक्खत्ति' एवम्-एक्शेषा अपि वर्णगन्धरस-स्पर्श नेतव्याः यावत् अनन्तगुणरूक्षा इति । एवं कालवर्णवदेव अवशिष्टा चतुर्वर्णाः द्विगन्ध-पश्चरसाऽष्टस्पर्शा ज्ञातव्याः। कियत्पर्यन्तं नेतव्यास्तत्राह'जाव' इत्यादि । यावत् अनन्तगुण रूक्षा इति, 'एएसि णं भंते !' एतेषां खलु भदन्त ! 'परमाणुपोग्गलाण दुप्पएसियाण य खंधा णं' परमाणुपुद्गलानां द्विपदे. शिकानां च स्कन्धानाम्-अवयविनामित्यर्थः। 'दवट्ठयाए' द्रव्यार्थतया-द्रव्य. रूपेणेत्यर्थः 'कयरे कयरेहितो अप्पा वा-बहुया वा-तुल्ला वा-विसेसाहिया वा' असंख्यात नहीं हैं । 'एवं जाव अणंतगुणकालगा' एकगुण कृष्णवर्ण: वाले पुद्गल की प्रकार द्विगुणकृष्णवर्णवाले पुद्गल से लेकर अनंतगुण कृष्णवर्णवाले पुद्गल भी संख्यात नहीं हैं और न असंख्यात ही हैं किन्तु अनन्त हैं । यहां यावत्पद से द्विगुणकालक पुद्गल से लेकर असंख्यातगुणकाले पुद्गलों का ग्रहण हुआ है। 'एवं अवसेसा वि धन, गंध, रस फासा णेयव्वा जाव अणंतगुणलुक्खत्ति' इसी प्रकार से अवशिष्ट वर्ण, गंध, रस और स्पर्श के सम्बन्ध में यावत् अनन्तगुण रूक्ष स्पर्श तक जानना चाहिये। ___ अब श्रीगौतमस्वामी प्रभुश्री से ऐसा पूछते हैं-'एएसिणं भंते ! परमाणुपुग्गलाणं दुप्पएसियाण य खंधा' हे भदन्त ! परमाणु पुद्गलों કાળા વર્ણવાળા જે પુદ્ગલે છે, તેઓ અનંત છે, સંખ્યાત અથવા અસંખ્યાત नथी. 'एवं जाव अणंतगुणा कालगा' मे गुथु ४ प वा पुगतना કથન પ્રમાણે બે ગુણ કાળા વર્ણવાળા પુદ્ગલથી લઈને અનંત ગુણ કાળા વર્ણવાળા પુદ્ગલે પણ સંખ્યાત નથી, અને અસંખ્યાત પણ નથી. પરંતુ અનંત છે. અહીંયાં યાત્પદથી બે ગુણ કાળા વણવાળા પુદ્ગલથી લઈને असभ्यात! ॥ पुगतान अहए ४२पामा भाव छ. 'एव अवसेसा वि बन्न, गंध, रस, फासा णेयव्या, जाव अणंतगुणलुक्खत्ति' से प्रभाग બાકીના વર્ણ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શના સંબંધમાં યાવત્ અનંત ગુણ રૂક્ષ ૫ સુધી સમજવું.
हवे श्री गीतभस्वामी प्रभुश्रीन से पूछे छे -'एएसि णं भंते ! पर. माणु पुगालाण दुप्पएसियाण य खंधाणं' ३ सय ५२मा पुगत मनसे
भ० १०२
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૫
