________________
७२०
भगवतीसूत्रे
लक्षणो विधि विधानं भवति स्यात-अनुयोगे मूत्रस्यार्थेन सहाऽनुरूपतया योजना लक्षणे विषयभूते इति गाथार्थः ।।मू०७॥
अनन्तरमङ्गानां प्ररूपणं कृतम् अङ्गेषु च नरकादयः प्ररूप्यन्ते इति नरकादीनामेवाऽल्प-बहुत्वप्रतिपादनायाऽऽह-'एएसिणं भंते' इत्यादि,
म्लम्-एएसि गं भंते ! नेरइयागं जाव देवाणं सिद्धाण य पंचगइसमासेणं कयरे कयरे० पुच्छा? गोयमा ! अप्पाबहुए जहा बहुवत्तव्वयाए अटुगइ समास अप्पाबहुगं च। एएसिं णं भंते! सइंदियाणं एगिदियाणं जाव-अणिदियाणं य कयरे कयरे० एयंपि जहा वहुवत्तवयाए तहेव-ओहियं पयं भाणिय-सकाइय अपाबहुगं तहेव ओहियं भाणियव्वं । _____एपसि णं भंते ! जीवाणं पोग्गलाणं जाव सपज्जवाण य कयरे कयरे० जाव बहुवत्तव्वयाए । एएसि णं भंते ! जीवाणं आउयस्स कम्मरस बंधगाणं अबंधगाणं जहा बहुबत्तव्वयाए जाव आउयस्त कम्मस्स अबंधगा विससाहिया। सेवं भंते ! सेवं भंते ! ति ॥सू० ८॥
॥पणवीसइमे सए तइओ उद्देसो समत्तो ॥२५-३॥
छाया--एतेषां खल नैरयिकाणां यावदेवानां सिद्धानां च पश्च गतिसमासेन कतरे कतरेभ्यः पृच्छा ? गौतम ! अल्पबहुत्वं यथा बहुवक्तव्यतायाम् अष्टगति समा. साल्पबहुत्त्वञ्च । एतेषां खलु भदन्त ! सेन्द्रियाणामे केन्द्रियाणां यावदनिन्द्रियाणां कर समझाना चाहिये। इसके बाद उस सूत्र से जो अर्थ स्पष्ट प्रतीत होता है वह और जो अर्थ उससे ध्वनित होता है-झलकना है-वह सब पूर्णरूप से प्रकट करना चाहिये । यही अनुयोग में सूत्र के अर्थ के साथ अनुकूल रूप से उसे योजित करने की विधि है ॥०७॥ સમજાવવા જોઈએ તે પછી તે સૂત્રથી જે અર્થ સ્પષ્ટ રીતે જણાય તે અર્થ તથા બીજો અર્થ કે જે તેમાંથી વિનિત થાય છે,-ઝળકે છે. તે પૂર્ણ રૂપથી પ્રગટ કરવા જોઈએ. આજ અનુગમાં સ્ત્રના અર્થની સાથે અનુકૂળ રૂપથી તેને જીત કરવાની વિધિ છે. સૂત્ર છા
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫
