________________
-
५००
भगवतीस्त्र ग्योनिकेभ्यः मनुष्येभ्यो वा देवेभ्यो वा आगत्योत्पद्यन्ते इत्यादि प्रश्नोत्तराणि साम्यपि सहस्रारदेवप्रकरणवदेव ज्ञातव्यमेतदाशयेनाह-'उववाओ जहा' इत्यादि। 'उववाओ जहा सहस्सारदेवाणं' उपपातो यथा सहस्रारदेवानाम्-येन रूपेण सहनारदेवानामनन्तरपूर्वप्रकरणे उपपातादिः कथितः तेनैव रूपेण आनतदेवानामपि उपपातादिवक्तव्य इति । 'नवरं तिरिक्खजोगिया खोडेयवा' नवरं तिर्यग्योनिकाः प्रतिषेद्धव्याः, अयमर्थः, अत्र तिर्यग्योनिकेभ्य आगत्य आनतदेवा उत्पधन्ते' इति न वक्तव्यम्, आननदेवलोकादारभ्य अग्रेतनेषु देवलोकेषु तिर्यग्योनिकानामुत्पादा. वे किस गति से आये जीव होते हैं? क्या वे नैरयिकगति से आकरके उत्पन्न होते हैं ? अथवा तिर्यग्योनिकों से आकरके उत्पन्न होते हैं ? अथवा मनुष्यगति से आकरके उत्पन्न होते हैं ? अथवा देवगति से आकरके उत्पन्न होते हैं ? इसके उत्तर में प्रभु गौतम से कहते है हे गौतम ! इस सम्बत्र में समस्त प्रश्न और उनके उत्तर सहस्रार देवप्रकरण में जिस प्रकार से प्रश्न और उनके उत्तर कहे गये हैं उसी प्रकार से जानना चाहिये। इसी आशय को लेकर 'उववाओ जहा सहस्सा. रदेवाणं' सूत्रकार ने यह सूत्र कहा है। जिस प्रकार से हे गौतम! सहसार देवों के अनन्तर प्रकरण में उपपात आदि द्वार कहे गये हैं, उसी रूप से आनतदेवों के भी उत्पात आदि कहना चाहिये। 'नवर तिरिक्ख. जोणिया खोडेयव्वा' परन्तु यहां पर नियंग्योनिकों से आकरके आनत. देव उत्पन्न होते हैं 'ऐसा कथन नहीं करना चाहिये। क्योंकि ઉત્પન્ન થાય છે? અથવા તિર્યંચ નિમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? અથવા મનુષ્ય ગતિમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? અથવા દેવગતિમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ ગૌતમ સ્વામીને કહે છે કે-હે ગૌતમ ! આ વિષયમાં સઘળા પ્રશ્નો અને ઉત્તરે સહસ્ત્રાર દેવના પ્રકરણમાં જે રીતે પ્રશ્નો અને તેના ઉત્તર કહેવામાં આવ્યા છે, એ જ પ્રમાણે सभा. सापनेसन 'उववाओ जहा सहस्सारदेवाणं' सूत्राप्रमाणे સત્ર કહ્યું છે. જે આ પ્રમાણે છે. હે ગૌતમ! સહસ્ત્રાર દેના પછીના પ્રકર
માં ઉપપાત વિગેરે દ્વારા સંબંધી કથન કર્યું છે, એજ પ્રમાણે આનત देवाना त विगेरे ५४४ा नये. 'नवर तिरिक्खजोणिया खोडेयव्या' પરંતુ અહિયાં તિર્યંચ ચેનિકમાંથી આવીને આનત દેવ ઉત્પન્ન થાય છે, એવુ કથન કહેવું જોઈએ નહીં કેમકે-આનત દેવલેકથી લઈને આગળના
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫