________________
२१४
भगवती सूत्रे
।
"
उत्पद्यन्ते । रत्नप्रभापृथिवीनैरयिकः खल्ल भदन्त ! यो भव्यः पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेपूत्यत्तुम् स खलु भदन्त । कियत्काल स्थिति के पूरपद्येत । गौतम ! जघन्येन अन्तर्मुहूर्त स्थितिकेषु उत्कर्षेण पूर्वकोटया युध् के पूत्पद्येत ते खलु भदन्त ! जीवा एकसमयेन कियन्त उत्पद्यन्ते एवं यथाऽसुरकुमाराणां वक्तव्यता नवरं संहनने पुद्गला अनिष्टा अकान्ता यावत् परिणमन्ति । अवगाहना द्विविधा प्रज्ञप्ता तद्यथा भवधारणीया उत्तरवैकिया च तत्र खलु या सा भवधारणीया सा जघन्येनागुरुपासंख्येयभागम् उत्कर्षेण सप्तधनूंषि त्रयो रत्नयः, षडङ्गुलाः, तत्र खलु या सा उत्तर वै क्रिया सा जघन्येन । गुलस्य संख्येयमागम् उत्कर्षेण पञ्चदशधनूंषि सार्डे हे रत्नी । तेषां खलु भदन्त ! जीवानां शरीराणि किं संस्थि तानि तानि ? गौतम ! द्विविधानि प्रज्ञप्तानि तद्यथा - भवधारणीयानि उत्तरवैक्रियाणि च । तत्र खलु यानि तानि भवधारणीयानि तानि हुडसंस्थितानि प्रज्ञप्तानि तत्र खलु यानि तानि उत्तरवै क्रिपाणि तान्यपि इंडस स्थितानि मज्ञ तानि । एका कापोति कलेश्या प्रज्ञप्ता । समुद्घाता श्रस्वारः । नो स्त्रीवेदकाः, नो पुरुषवेदकाः, नपुंसकवेदकाः । स्थितिर्जघन्येन दशवर्षसहस्राणि उत्कर्षेण साग:रोपमम् । एवमनुबन्धोऽपि, शेषं तथैत्र । भवादेशेन जघन्येन द्वे भवग्रहणे उस्क Gusse भवग्रहणानि । कालादेशेन जघन्येन दशवर्षसहस्राणि अन्तर्मुहूर्त्ताम्यधिकानि उत्कर्षेण चार सागरोपमाणि चतसृभिः पूर्वकोटिभिरभ्यधिकानि एता. वन्तं यावत्कुर्यात् १ । स एव जयन्यकाल स्थितिकेषु उत्पन्नः, जघन्येन अन्तर्मुहूर्तस्थितिकेषु० उत्कर्षेणापि अन्तर्मुहूर्त स्थिति केषु अवशेषं तथैव । नवरं काळा देशेन जघन्येन तथैव उत्कर्षेण चरवारि सागरोपमाणि चतुर्भिरन्तर्मुहूतैरभ्यधिकानि एतावन्तं कालं यावत्कुर्यात् २ | एवं शेषा अपि सप्त गमका भणितव्याः यथैव नैरयिको देश के सज्ञिपञ्चेन्द्रियैः समम् नैरयिकाणां माध्यमिकेषु च त्रिवपि गमकेषु पश्चिमकेषु त्रिष्वपि गमकेषु स्थितिनानात्वं भवति शेषं तदेव सर्वत्र स्थिति संवेधं च जानीयात् ९ । ०१ ।
वीसवें उद्देशकका प्रारंभ
उन्नीसवें उद्देश का व्याख्यान करके अब सूत्रकार क्रम प्राप्त २० उद्देश को प्रारंभ करते हैं - इस का सर्व प्रथम सूत्र है-पंचिदियति
natutibodie
વીસમા ઉદ્દેશાના પ્રારંભ
ઓગણીસમા ઉદ્દેશાનું વ્યાખ્યાન કરીને હવે સૂત્રકાર ક્રમ પ્રાપ્ત ૨૦ વીસમા ઉદ્દેશાનું કથન પ્રારંભ કરે છે. આ ઉદ્દેશાનું સૌથી પહેલુ સૂત્ર આ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫