________________
भगवतीसूत्रे जघन्येन पल्योपमः, उत्कर्षेण द्वे सागरोपमे, कालादेशेन जघन्येन पल्योपमम् अन्तर्मुहर्ताभ्यधिकम् उत्कर्षेण द्वे सागरोपमे द्वाविंशत्या वर्षसहस्रैरभ्यधिके । पतावन्तं कालं यावत् कुर्यात् १ । एवं शेषा अपि अष्ट गमका भणितव्याः नवरं स्थिति कालादेशं च जानीयात् ९ । ईशानदेवः खलु भदन्त ! यो भव्यः पृथिवीकायिकेपूत्पत्तुम् स खलु कियत्काल स्थिति के पद्येत एवमीशानदेवेनापि नवगमका भणितव्याः नवरं स्थितिरनुबन्धश्च जघन्येन सातिरेकपल्योपमः उत्कर्षेण सतिरेके हे सागरोपमे शेषं तदेव भदन्त । तदेवं भदन्त ! तदेवं भदन्त ! इति याव द्विहरति ॥सू०६॥
॥ चतुर्विंशतितमे शतके द्वादशोद्देशकः समाप्तः ॥ टीका-'णागकुमारे णं भंते !' नागकुमारः खलु भदन्त ! 'जे भविए पुढवीकाइएसु उववज्जित्तए' यो भव्य:-समुत्पत्तियोगः पृथिवीकायिकेषु उत्पत्तुम् स खल्लु कियत्कालस्थितिकपृथिवीकायिकेषु समुत्पद्यते इति प्रश्नः। भगवानाह 'एस चैव' इत्यादि-'एसचेव वत्तवया जीव भवादेसोत्ति' एव वक्तव्यता यावद्भवादेश इनि, एषैत्र-असुरकुमारप्रकरणकथितैव वक्तव्यता सर्वाऽपि वक्तव्या कियत्पर्यन्तमसुरकुमारवक्तव्यता वक्तव्या तत्राह--'जाव' इत्यादि, 'जाव भवादेसोत्ति' यावद्धवादेश इति, परिमाणादारभ्य कायसंवेधान्तगतभवादेशपर्यन्ता वक्तव्यता वर्णनीया
नामकुमारे गं भंते ! जे भविए पुढवीकाइए-इत्यादि
टीकार्थ:-हे भदन्त ! नागकुमारों में से आकर के जो जीव पृथिवी कायिकों में उत्पन्न होने के योग्य हैं-वे कितने काल की स्थिति वाले पृथिवीकायिकों में उत्पन्न होते हैं ? उत्तर में प्रभु कहते है-'एस चेव बतव्वया' हे गौतम ! जैसी यह वक्तव्यता असुरकुमार के प्रकरण में कही गई है वैसी ही वक्तव्यता पूरी भवादेश तक यहां पर कहनी चाहिये, यही बात 'जाव भवादेसोत्ति' इस सूत्रपाठ द्वारा प्रदर्शित की गई है । अर्थात् परिमाण से लेकर कायसंवेध के भवादेश तक
'नागकुमारे णं भंते ! जे भविए पुढवीकाइएसु' त्या
ટીકાથ–હે ભગવન નાગકુમારમાંથી આવીને જીવ પૃથ્વીકાચિકેમાંથી ઉત્પન્ન થવાને ગ્ય છે, તેઓ કેટલા કાળની સ્થિતિવાળા પૃથ્વીકાયિકોમાં Gपन्न थाय छे. १ मा प्रश्न उत्तरमा प्रभु छ ,-'एस चेव वत्तव्वया' હે ગૌતમ! જે પ્રમાણેનું કથન અસુરકુમારોના પ્રકરણમાં કહેવામાં આવ્યું છે, એજ પ્રમાણેનું કથન પુરેપુરૂ ભવાદેશ સુધી અહિયાં કહેવું જોઈએ. એજ बात 'जाव भवादेसोत्ति' मा सूत्रा द्वारा प्राट ४२ छ. अर्थात् परिणाમથી લઈને કાયસંવેધના ભવાદેશ સુધી અસુરકુમાર પ્રકરણમાં કહેલ કથન
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫