________________
६४७
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ. ३ ०१ नागकुमार देव स्योत्पादादिकम् रावगाहना जघन्योत्कर्षाभ्यां सातिरेकाणि पञ्च धनुःशतानि, काय संवेधो यावत् काला देशेन जघन्योत्कृष्टाभ्यां सातिरेका पूर्वकोटिर्दशवर्षसहस्राभ्यधिकेति विशेषः, वि द्वितीय आदितः पञ्चमो गमः २ । स एव जघन्य स्थितिकाऽसंख्यातवर्षायुष्कसंज्ञिमनुष्यो यदि उत्कृष्टकाळस्थितिकनागकुमारावासे समुत्पद्येत तदा जघन्येन सातिरेक पूर्व कोट्यायुष्केषु नागकुमारावासेषु उत्कृष्टतोऽपि सातिरेकपूर्वकोटिया युकना कुमरावासेषु समुत्पधेत अत्रापि - अवगाहना - जघन्योत्कृष्टाभ्यां सातिरेकपञ्चधनुः शतममाणैव । शेषा सर्वां- एषैव पूर्वोक्ता सर्वापि वक्तव्यता वक्तव्या भवादेशपर्यन्तमिति । नवरं कालादेशेन - कालापेक्षया जघन्योस्कुष्टाभ्यां सातिरेके द्वे पूर्वकोटी, एतावत्काळपर्यन्तं मनुष्यगतिं नागकुमार गतिं च सेवेत तथा एतावत्कालपर्यन्तं त. हशमनुष्यगतौ नागकुमारगतौ च गमनागमने कुर्यादित्येवं मध्यमत्रिकस्य तृतीयो गमः ३ । इत्येवमादितः पड़्गमाः जघन्य काल की स्थितिवाले नागकुमारवास में उत्पन्न होता है तो उसको भी यही समस्त वक्तव्यता कहनी चाहिये, यहां शरीरावगाहना जघन्य और उत्कृष्ट से सातिरेक पांचसौ धनुष की होती है । तथा काय संवेध यावत् काला देश से जघन्थ और उत्कृष्ट दसहजारवर्ष अधिक सातिरेक पूर्वकोटि होता है। इस प्रकार से यह द्वितीय गम है ।
वह जघन्यस्थितिवाला असंख्यातवर्षायुष्क संज्ञीमनुष्य उत्कृष्ट काल की स्थितिवाले नागकुमारों में उत्पन्न होता है यहां पर भी अवगाहना जघन्य और उत्कृष्ट से सातिरेक पांचसौ धनुष प्रमाण हो है। बाकी का और सब कथन भवादेश तक पूर्वोक्त जैसा ही है । विशेषता केवल इतनी सी है कि काल की अपेक्षा वह जघन्य और seaष्ट से सातिरेक दो पूर्वकोटितक मनुष्यगति का और नागकुमार गति का सेवन करता है और इतने ही काल तक वह उसमें गमनागमन करता है ।
સ્થિતિવાળા નાગકુમારાવાસમાં ઉત્પન્ન થાય છે, તે તેના સંબંધમાં પણ આ સઘળુ' કથન કહેવું અહિં શરીરની અવગાહના જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટથી સાતિ રેક પાંચસે ધનુષની હાય છે. એ રીતે આ ખીજો ગમ કહ્યો છે.
એ અસ`ખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવાળા સંજ્ઞી મનુષ્ય જન્ય કાળની સ્થિતિવાળા નાગકુમારોના આવાસમાં જે ઉત્પન્ન થાય તેા તે જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટથી સાતિરેક પૂર્વકાર્તિની આયુષ્યવાળા નાગકુમારોમાં ઉત્પન્ન થાય છે. અહિયાં પણ અવગાહના જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટથી સાતિરેક પાંચસેા ધનુષ પ્રમાણની જ છે. વિશેષપણુ કેવળ એટલુ જ છે કે-કાળની અપેક્ષાથી જધન્યથી અને ઉત્કૃષ્ટથી સાતિરેક પૂકાર્ટ સુધી મનુષ્ય ગતિનું અને નાગકુમારગતિનું સેવન કરે છે. અને એટલા જ કાળ સુધી તે તેમાં ગમનાગમન કરે છે,
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪