________________
६२४
भगवतीने
इन्द्रियाणि पञ्च १३ । तेषां वेदनाकषायमारणान्तिकास्त्रयः समुद्घाता आयाभवन्ति, समत्रता अपि म्रियन्ते, असमवहता अपि म्रियन्ते १४ । ते सातावेदका असातावेदका अपि १५ । स्त्री वेदकाः पुरुषवेदका अपि नो नपुंसक वेदकाः १६ । स्थितिः जघन्येन सातिरेका पूर्वकोटि उत्कर्षेण त्रीणि पल्योपमानि १७ । अध्यवसायाः प्रशस्ता अपि अप्रशस्ता अपि १८ । अनुबन्धो यथैव स्थितिः, तथा च- पर्याप्त झिपञ्चेन्द्रियः कालतः क्रियच्चिरं भवति ? जघन्येन सातिरेका पूर्वकोटिः, उत्कर्षेण त्रीणि पल्योपमानि १९ । काय संवेधः - मवादेशेन द्वे, भवग्रहणे, इति । अथ कालादेशं सूत्रकार एवं प्रदर्शयति- 'काला देसेणं' इत्यादि 'काला देसेणं कालादेशेन कालमाश्रित्य 'जहन्नेणं साइरेगा पुत्र कोडी' जघन्येन सातिरेका पूर्वकोटी, 'दसहि वाससहस्सेहिं अमहिया' दशभिर्वर्षसहस्रैरभ्यधिका कषाये होती हैं । १२ इन्द्रिय द्वार में ये पांचों इन्द्रियों वाले होते हैं । समुद्घात द्वार में इनके आदि के वेदना, कषाय और मारणान्तिक ये तीन समुद्ध त होते हैं। तथा ये समुदघात करके भी मरते हैं और विना समुद्घात किये भी मरते हैं। वेदद्वार में ये स्त्रीवेद वाले और पुरुष वेदवाले दो वेद वाले होते हैं नपुंसक वेदवाले नहीं होते हैं । इनकी स्थिति जघन्य से कुछ अधिक एक पूर्वकोटि की होती है, तथा उत्कृष्ट से तीन पल्योपम की होती है । १७ अध्यवसाय इनके प्रशस्त भी होते हैं और अप्रशस्त भी होते हैं । १८ अनुबन्ध यहां स्थिति के अनुसार होता है । १९ कायसंवेध भवादेश से दो भवों को ग्रहण करने रूप एवं काल से वह जघन्य रूप में दश हजार वर्ष अधिक सातिरेक पूर्वकोटिरूप और उत्कृष्ट से 'देसूणाई पंचवलिओ माई ०' कुछ कम पांच पल्यो
योवाजा होय छे. १३, सभुद्दधात द्वारमां तेथाने पडेसाना वेहना, उषाय, અને મારણાન્તિક એ ત્રણ સમુદ્ધાતા હોય છે. તથા તે સમુદ્ ઘાત કરીને પણ મરે છે, અને સમુદ્દાત કર્યા વિના પણ મરે છે. ૧૪, વેદ દ્વારમાં તેઓ સ્ત્રી વેદ અને પુરૂષ વેદ એમ બન્ને પ્રકારના વેઢવાળા હોય છે. તેઓ નપુસક વેદવાળા હાતા નથી. ૧૫, તેઓની સ્થિતિ જઘન્યથી કઈ વધારે એક પૂ કેડિટની છે. તથા ઉત્કૃષ્ટથી ત્રણ પલ્યાપમની હાય છે ૧૭ તેમના અધ્યવસાય પ્રશસ્ત પશુ હાય છે અને અપ્રશસ્ત પણ હેય છે ૧૮ અનુબંધ અહિં સ્થિતિ પ્રમાણે સમજવા. ૧૯ કાયસ વેધ-ભવાદેશથી એ ભવેાને ગ્રહણ કરવા રૂપ અને અને કાળથી તે જઘન્ય રૂપમાં દસ હજાર વર્ષાં અધિક सातिरे पूर्वटि ३५ भने उत्ष्टथी 'देसूणाई पंचपलिओ माई.' ४४६ शोछा
,
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪
