________________
૨૮
भगवतीसूत्रे
9
पूर्वमाहरति पथादुत्पद्यते सर्वेण समवहतः पूर्वमुत्पद्य पश्चादाहरतीति । ' एवं ' महास्रुक्कस्स सहस्सारस्स य कप्पस्स अंतरा पुणरवि जाव अहे सत्तमा ए' एवं महाशुक्रस्य सहस्रारस्य च कल्पस्य अन्तरा मध्ये समवहतः - मारणान्तिकसमुद्घातं कृतवान् पुनरपि यावदधः सप्तम्याम्, हे भदन्त ! यः पृथिवीकायिको जीवो महाशुकसहस्त्रारयोरन्तराले मारणान्तिकसमुदघातं कृत्वा तमस्तमायामधः सप्तम्यामुत्पत्ति योग्यो विद्यते स किं प्रथमं आहरति पश्चात् तनोत्पद्यते अथवा प्रथमं स तत्रोत्पद्यते पश्चादाहरतीति गौतमस्य प्रश्नः, यदि देशेन समबद्दतः ददा पूर्वमाहरति पश्चादुत्पद्यते, सर्वेण समवहतस्तदा पूर्वमुत्पद्य पश्चादाहरतीति भगवत उत्तरम् | 'एवं वहां उत्पन्न होता है और यदि वह सर्वरूप से मरणसमुद्घात करता है तो पहिले वह वहां उत्पन्न हो जाता है और पश्चात् आहार ग्रहण करता है ' एवं महासुकस्स सहस्सारस्स य कप्पस्स अंतरा पुणरवि जाव अहेसतमाए । हे भदन्त ! जो पृथिवीकायिक जीव महाशुक और सहस्रार एवं इन दो के अन्तराल में मरण समुद्घात करता है, और मरणसमुद्घात करके वह यावत् तमस्तमा नाम की सातवीं पृथिवी में उत्पत्ति के योग्य बना है तो ऐसा वह पृथिवीकायिक जीव क्या पहिले आहार ग्रहण करता है और पश्चात् वहां उत्पन्न होता है ? या पहिले वह वहां उत्पन्न हो जाता है और पश्चात् आहार ग्रहण करता है ? इसके उत्तर में प्रभु ने गौतम से कहा- हे गौतम ! यदि वह एकदेश से समुद्घात करता है तो वह पहले आहारग्रहण करता है और पीछे वहां उत्पन्न होता है, और यदि वह सर्वरूप से ઉત્પન્ન થાય છે. અને જો તે સત્ર રૂપથી મરણુ સમુદ્લાત કરે છે તેા પહેલાં તે ત્યાં ઉત્પન્ન થઈ જાય છે અને તે પછી આહાર ગ્રહણ કરે છે. ' एवं महासुकास्र सहस्सारस्स य कप्परस अंतरा - पुणरवि जाव अहे सत्तमा' हे भगवन् ने पृथ्विमायिक महाशु भने सबेसार भा એ કલ્પાના અતરાલમાં મરણુ સમુદ્ધાત કરે છે, અને મરણુ સમુદ્દાત કરીને યાવત્ તમસ્તુમા નામની સાતમી પૃથ્વીમાં ઉત્પત્તિને ચાગ્ય બન્યા હાય એવા તે પૃથ્વિકાયિક જીવ શું પહેલાં આહાર ગ્રહણ કરે છે ? અને તે પછી ત્યાં ઉત્પન્ન થાય છે ? અથવા પહેલાં ત્યાં ઉત્પન્ન થઈને તે પછી તે આહાર ગ્રહણ કરે છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુએ ગૌતમસ્વામીને કહ્યુ કે હું ગૌતમ ! જો તે એકદેશથી સમુદ્ઘાત કરે તેા તે પહેલાં આહાર ગ્રહણુ કર છે, અને તે પછી જ ત્યાં ઉત્પન્ન થાય છે, અને જો તે સદેશથી મારણા
व
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪
