________________
भगवतीस्त्रे पुणरपि यावत् अधः सप्तम्याम् उ पातयितव्यः, यावत्पदेन शर्करामभात आरभ्य तमःपमा षष्ठपृथिवीपर्यन्तस्य ग्रहणं भवति, यया शके रापृथिव्यां सौधर्मेशानसन कुभारमाहेन्द्रमध्यकामारणान्तिकसमुद्घातवतो जीवस्योपपातवर्णनं कृतम् तथैव तमस्तमापर्यन्तपृथिव्यामपि पूर्वोक्तजीवस्य समुपातो वर्णनीय इति भावः । 'एवं बंगलोगस्त लंतगरस य कपस्स अंतरा समोहए' एवं ब्रह्म लोकस्य लान्तकस्य च कल्पस्यानरा समाहतः, 'पुणरवि जाव अहे सत्तमाए' पुनरपि यावत् अधःसप्तम्माम् एवम्-उपरोक्तक मेणैव ब्रह्मलोकस्य लान्तकस्य च कल्पस्य मध्ये मारणान्ति कसमुद्घातं कृतवान् कृत्वा च शर्करामात आरभ्य यावत् अधामप्तमी पृथिवी में पृथिवीकायिकरूप से उत्पन्न होने के योग्य है तो ऐसा वह जीव क्या पहिले वहां उत्पन्न होकर बाद में आहार ग्रहण करता है या पहिले आहारग्रहण कर वहां उत्पन्न होता है ? तो इसका भी उत्तर पहिले के जैसा ही है यहां यावत्पद से शर्कराप्रभा से लेकर तमःप्रभा नाम की जो छठी पृथिवी है उनका ग्रहण हुआ है। जैसा शर्कराप्रमा पृथिवी में, सौधर्म ईशान, सनत्कु. मार माहेन्द्र इन कल्पों के अन्तराल में मारणान्तिक समुद्घातवाले जीव का उपपात वर्णित किया गश है, वैसा ही तमस्तमापर्यन्त की पृथिवी में भी पूर्वोक्त जीव का समुपपात वर्णनीय है ‘एवं बंभलोगस्स, लंगस्म य कप्पस अंतरा समोहए' इसी प्रकार से जो पृथिवीकायिक जीव ब्रह्मलोक और लान्तककल्प के मध्य में मरणसमुद्घात करता है, और समुद्घात करके वह यावत् अधःसप्तमी पृथिवी में-शर्कराप्रमा से પ્રશ્વિકાયિકપણાથી ઉત્પન્ન થવાને ચગ્ય થયે હોય છે. તે એ તે જીવ પહેલાં ત્યાં ઉત્પન થઈને તે પછી આહાર ગ્રહણ કરે છે. અથવા પહેલાં આહાર ગ્રહણ કરીને તે પછી ત્યાં ઉત્પન થાય છે? આ પ્રશ્નનો ઉત્તર પણ પહેલાંની જેમ જ છે. અહિયાં યાત્મદથી શર્કરા પ્રભા પૃથ્વીથી લઈને તમપ્રભા નામની જે છઠ્ઠી પૃથ્વી છે તેનું ગ્રહણ કરાયું છે. શર્કરપ્રભા પૃથ્વીમાં સૌધર્મ ઈશાન સનકુમાર મહેન્દ્ર આ કપની મધ્યમાં મારણાનિક સમુદ્રઘાતવાળા જીવોને ઉપપત વર્ણવેલ છે. તે જ રીતે તમસ્તમાં ર્યન્તની પૃથ્વીમાં પણ પૂર્વોક્ત છને ઉપપત વર્ણવી લે. ___एव' बंभलोगस्स लंतगरस य कप्पस्स अंतरा समोहए' मे शतरे પ્રવિકાયિક જીવ બ્રહ્મલે ક અને લાતક કલ્પની મધ્યમાં મરણસમદુધાત કરે છે, અને માણસમુદ્દઘાત કરીને તે યાવત્ અધઃસપ્તમી પૃથ્વીમાં શર્કરા
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪