________________
१९०
भगवतीसूत्रे सेणं तेसीइएणं पवेसणएणं पविसंति' उत्कर्षेण व्यशीतिकेन प्रवेशनकेन प्रविशनिन, 'ते णं सिद्धा नो चुलसीइसमज्जियार' ते खलु सिद्धा नो चतुरशति. सम जता इति२ । 'जे णं सिद्धा चुलसीइएणं अन्नेण य जहन्नेणं एगेण वा, दोहिं वा, तीहिं वा' ये खलु सिद्धा श्चतुरशीतिकेन अन्येन च जघन्येन एकेन वा, द्वाभ्यां वा त्रिभिर्वा, उक्को सेणं तेसीइएणं पवेसणएणं पविसंति' उत्कर्षण यशीति केन प्रवेशनकेन प्रविशन्ति, 'ते णं सिद्धा चुलसीईए य नो चुलसीईए य समज्जिया' ते खलु सिद्धाश्चतुरशीत्या च नो चतुरशीत्या च समर्जिताः३। 'से तेपेटेणं जाव समज्जिया' तत् तेनार्थेन गौतम ! एवमुच्यते सिद्धा श्चतुरशीत्या समर्जिता अपि १, नो चतुरशीत्या समर्जिता अपि २, चतुरशीत्या च नो चतुरशीत्या च समर्जिता अपि ३, आध विकल्पत्रयमेव भगवता सिद्धे और उत्कृष्ट से ८३ की संख्या में उत्पन्न होते हैं वे सिद्ध नो चतुरशीति समर्जित कहे गये हैं२ 'जे णं सिद्धा चुलसीहएणं अन्नेण य जहनेणं एगेण वा दोहि वा तीहिं वा०' जो सिद्ध चतुरशीति की संख्या में एवं जघन्य से एक, अथवा दो अथवा तीन की संख्या में उत्पन्न होते हैं और उत्कृष्ट से ८३ की संख्या में उत्पन्न होते हैं वे सिद्ध तृतीय भंगवाले कहे गये हैं३, 'से तेणटेणं जाव समस्जिया' इसी कारण हे गौतम ! मैंने ऐसा कहा है कि सिद्ध चतुरशीति से समर्जित भी हैं ? नो चतुरशीति से समर्जित भी हैं २, एवं एक चतुरशीति से और एक नो चतुरशीति से समर्जित भी हैं ३ इस प्रकार भगवान ने सिद्ध में आदि के तीन विकल्प ही प्रदर्शित किये हैं। क्योंकि इन की वहां उचितता है।
૮૩ યાશીની સંખ્યામાં ઉત્પન્ન થાય છે તે સિદ્ધ ને ચર્યાશી સમજીત उपाय छे. २ 'जेणं सिद्धा चुलसीइएणं अन्नेण एगेण वा दोहि वा तीहिवा' જે સિદ્ધો ચોર્યાશીની સંખ્યામાં તથા જઘન્યથી એક, બે, અથવા ત્રણની સંખ્યામાં ઉત્પન્ન થાય છે અને ઉત્કૃષ્ટથી ૮૩ યાશીની સંખ્યામાં ઉત્પન્ન थाय छे. ते सिद्धी श्री 1 उपाय छे. 3 ‘से तेणटेणं जाव समजिया' એ કારણથી હે ગૌતમ! મેં એવું કહ્યું છે કે-સિદ્ધો ચેર્યાશીથી સમજીત પણ હોય છે. ૧ ને ચોર્યાશીથી પણ સમજીત હોય છે. ૨ તથા એક ચર્યાશી અને એક નો ચોર્યાશીથી પણ સમજીત હોય છે. ૩ આ પ્રમાણે ભગવાને પહેલાના ત્રણ ભંગે જ સિદ્ધમાં કહયા છે. કેમકે તે ત્રણ જ વિક તેમાં સંભવે છે.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪