________________
७१२
भगवती सूत्रे यदि षट्पदेशिकः स्कन्धः पञ्चरसो भवेत् तदा स्यात् तिक्तश्च कटुकश्च कषायश्चामधुवति न भङ्गः १, स्यात् विक्तश्च कटुकश्च कपायश्च अम्लश्च मधुराश्चेति द्वितीयः २, स्यात् तिक्तश्च कटुकश्च कपायश्च अम्लाश्च मधुरश्रेति तृतीयः ३ स्यात् तिक्तश्च कटुकश्च कषायाश्च अम्लव मधुरश्चेति चतुर्थः ४, स्यात् विक्तश्च कटुकाश्च संयोग के ११-११ भंग पूर्वोक्त रूप से हुए हैं, इस प्रकार पांच चतुष्क संयोग के ५५ कुल भंग हो जाते हैं ।
यदि वह षट्प्रदेशिक स्कन्ध पांच रसों वाला होता है तो वह 'स्यात् तिक्तश्च कटुकश्च कषायश्च अम्लश्च मधुरश्च १' कदाचित् तिक कटुक कषाय अम्ल और मधुर इन रसों वाला हो सकता है १, अथवा 'स्यात् तिक्तश्च कटुकश्च कषायश्च अम्लश्च मधुराश्च' कहाचित् वह अपने एक प्रदेश में तिक्त रस वाला किसी एक प्रदेश में कटुक रस वाला किसी एक प्रदेश में कषाय रस वाला किसी एक प्रदेश में अम्ल रस वाला और अवशिष्ट अनेक प्रदेशों में दो प्रदेशों में मधुर रस वाला हो सकता है २, अथवा 'स्यात् तिक्तश्च कटुकश्च कषायश्च अम्लाइच मधुरश्च ३' वह अपने किसी एक प्रदेश में तिक्त रस वाला किसी एक प्रदेश में कटुक रस वाला किसी एक प्रदेश में कषाय रस वाला अनेक प्रदेशों में अम्ल रस वाला और एक प्रदेश में मधुर रस वाला हो सकता है ३, अथवा 'स्यात् तिक्तश्च कटुकश्च સચાગી ભંગના પ્રત્યેકના અગિયાર અગિયાર પ્રમાણે કુલ ૫૫ ૫ચાવન લગા થઈ જાય છે.
ને તે છ પ્રદેશી કોંધ પાંચ રસાવાળો હાય તો તે આ પ્રમાણેના પાંચ रसोवाणी होय छे, 'स्यात् तिक्तश्च कटुकश्च कषाय व अम्लश्च मधुरश्व १' वार તે તીખા કડવા ફીય-તુરા, ખાટા અને મધુર રસવાળા હાય છે. ૧ થવા 'स्यात् तिक्तश्च कटुकश्च कपाचश्च अम्लश्च मधुराश्चर' पोताना मेड प्रदेशभां તીખા રસાવાળા હાય છે. કે.ઇ એક પ્રદેશમાં કડવા રસવાળે હૈય છે. કંઈ એક પ્રદેશમાં કષાય-તુરા રસવાળા હાય છે. કેાઈ એક પ્રદેશમાં ખાટા રસવાળા અને માકીના બે પ્રદેશેામાં મીઠા રસવાળે હાય છે. આ ખીજો ભ'ગ छे. २ अथवा 'स्यात् तिक्तश्च कटुकश्च कषायश्च अम्लाश्च मधुरश्च ३' ते पोताना કાઈ એક પ્રદેશમાં તીખા રસવાળા હોય છે. કોઇ એક પ્રદેશમાં કડવા રસવાળા હાય છે. કેઇ એક પ્રદેશમાં કષાય તુરા રસાળેા હોય છે. અને અનેક પ્રદેશમાં ખાટા રસવાળે હાય છે તથા એકપ્રદેશમાં મીઠા રસવાળે डाय छे. भात्रीले लौंग छे. अथवा 'स्यात् तिक्तश्च कटुकश्च कषायाश्च अम्बश्च
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૩