________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२० उ०५ सू० ३ पञ्चप्रदेशिकस्कन्धनिरूपणम् ६५१ लोहियगा य हालिदगा य मुक्किलए य७' स्यात् लोहितः हारिद्रः शुक्लश्य वर्षमयमान्त प्रथमः१, स्यात् लोहितः हारिद्रः शुक्लाश्चेति प्रथमद्वितीय प्रथमान्तश्चरमबहुवचनान्तो द्वितीयः२, स्यात् लोहितश्च हारिद्राश्च शुक्लश्चेति आदि चरमप्रथमान्तो मध्यमबहुवचनान्तस्कृतीयः ३, स्यात् लोहितश्च हारिद्राश्च शुक्लाश्चेति आदि प्रथमान्तो मध्यमचरमबहुवचनान्तश्चतुर्थः ४, स्यात् लोहिताश्च हारिद्रश्च शुक्लश्चेति प्रथमबहुवचनान्तो मध्यमचरमैकवचनान्तः ५, स्यात् लोहिताश्च हालिदगा य सुक्किरलगा ४, सिय लोहियगाय हालिए य सुक्किलए य ५ सिय लोहियगा य हालिद्दए य सुक्किलगा य ६, सिय लोहियगः य हालिहगा य सुविकलगा य ७' इनमें प्रथम पद सर्वत्र एकवचन बाला है १, द्वितीय भङ्ग में प्रथम द्वितीय पद में एकवचनान्त
और तृतीय पद बहुवचनान्त है, तृतीय भङ्ग में आदि चरम पद एकवचनान्त और द्वितीयपद् बहुवचनान्त हैं३, चतुर्थ भङ्ग में आदिपद एकહેય છે. કોઈવાર પીળા વર્ણવાળે હેય છે અને કેઈવાર સફેદ વર્ણવાળો હોય છે. આ પહેલે ભંગ છે. આ ભંગમાં ત્રણે પદ એક્વચનથી કહી છે, १ 'सिय लोहियए हालिदए सुक्किल्लगा य २' ४६य ते पतन को देशमा લાલવર્ણવાળા હોય છે. એક પ્રદેશમાં પીળાવણુંવાળો હોય છે. તથા અનેક પ્રદેશમાં સફેદવર્ણવાળે હોય છે. આ બીજો ભંગ છે. ૨ આ બીજા ભંગમાં પહેલા અને બીજા પદમાં એકવચન અને ત્રીજા પદમાં બહુવચનનો પ્રયોગ
- छे. 'सिय लोहिया य हालिदगा य सुकिल्लए य ३' अथवा पोताना એકપ્રદેશમાં લાવવા હોય છે. અનેક દેશોમાં પીળાવર્ણવાળે હેય છે. તથા એકદેશમાં સફેદવર્ણવાળે હેય છે. આ ત્રીજા ભંગમાં પહેલું અને ત્રીજુ ૫૮ એકવચનાન્ત છે. અને બીજા પદમાં બહુવચનને પ્રયોગ કર્યો છે. આ પ્રમાણે આ त्री छ. ३ 'लिय लोहियए य हालिहगा य सुकिल्लगा य ४' अथपाते એપ્રદેશમાં લાલવણુંવાળા હોય છે. અનેક પ્રદેશમાં પીળાવણવાળ હોય છે અને અનેક પ્રદેશમાં સફેદવર્ણવાળ હોય છે. આ ચોથા ભંગમાં પહેલું પદ એકવચનાત છે. તથા બીજા અને ત્રીજા પદમાં બહુવચનને પ્રગથે છે. એ शत मा या मछे ४ 'सिय लोहियगा य हालिदाए य सुकिल्लए य' અથવા તે કઈવાર અનેક પ્રદેશમાં લાલ વર્ણવાળો હોય છે. એક પ્રદેશમાં પીળાવ વાળો હોય છે તથા એક પ્રદેશમાં સફેદવર્ણવાળ હોય છે. આ લંગમાં પડેલું પદ બહુવચનાત છે. તથા બીજા અને ત્રીજા પદમાં એકવચનનો
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૩