________________
४७०
भगवतीसूत्रे ऽल्पर्धिका वा महर्द्धि का वा गौतम ! कृष्णलेश्येभ्यो नीललेश्या महद्धिका यावत् सर्वमहर्दिका स्तेजोलेश्याः, एवं तेजोलेश्येभ्यः कापोतलेश्याः अल्पर्द्धिकाः, कापोतलेश्येभ्यो नीललेश्या अल्गद्धिकाः, नीललेश्येभ्यः कृष्णलेश्या अल्पदिका इति एतत्पर्यन्तमेव षोडशशतकीयैकादशोदेशकस्थद्वीयकुमारवक्तव्यता वक्तव्येति। 'सेवं भंते ! सेवं भंते ! त्ति' तदेव भदन्त ! तदेवं भदन्त ! इति, हे भदन्त ! यदेवानुपियेण कथितम् तत् एवमेव-सर्वथा सत्यमेव आप्तस्य भवतो वाक्यानां तेजोलेश्यावाले इन वानव्यन्तरों के बीच में कौन किनकी अपेक्षा अल्पऋद्धिवाले हैं और कौन किनकी अपेक्षा महाऋद्धिवाले हैं ? उत्तर में प्रभु कहते हैं हे गौतम कृष्णलेश्यावाले वानव्यन्तरों की अपेक्षा नीललेझ्यावाले वानव्यन्तर महाऋद्धिवाले हैं यावत् सब से अधिक महा ऋद्धिवाले इनमें तेजोलेश्यावाले वानव्यन्तर हैं तथा तेजोलेश्यावाले पानव्यन्तरों से कापोतिक लेश्यावाले वानव्यन्तर अल्पऋद्धिवाले हैं। कापोतिक लेश्यावालों से नीललेश्यावाले अल्पऋद्धिवाले हैं नीललेश्यावालों की अपेक्षा कृष्णलेश्यावाले अल्पऋद्धिवाले हैं। इस प्रकार १६ में शतक के ११ वे उद्देशक में कही गई बीपकुमार संबंधी वक्तव्यता इस अन्तिम सूत्र तक ही यहाँ ग्रहण की गई है ऐसा जानना चाहिये 'सेवं भंते ! सेवं भंते ! त्ति' हे भदन्त ! आप देवानुप्रिय ने जो इस विषय में कहा है वह ऐसा ही है सर्वथा सत्य ही है २ क्योंकि आप
અલપ ઋદ્ધિવાળા છે? અને તેની અપેક્ષાથી મહાદ્ધિવાળા છે. તેના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-હે ગૌતમ! કૃષ્ણલેશ્યાવાળા વાનવ્યન્તરોની અપેક્ષાએ નીલલેશ્યાવાળા વાનવ્યન્તર મહાદ્ધિવાળા છે. યાવત તેઓમાં સૌથી અધિક મહાદ્ધિવ ળ તેલેશ્યાવાળો વાનવ્યન્તર છે. તથા તેઑલેશ્યાવાળા વાનવ્ય. તથી કાપતિક લેશ્યાવાળા વાનવ્યન્તર અ૯પ૪દ્ધિવાળા છે. કાપેતિક લેશ્યાવાળાઓથી નીલલેશ્યાવાળા અ૯૫ઋદ્ધિવાળા છે. નીલેશ્યા કરતાં કણલેશ્યાવાળા અપઋદ્ધિવાળા છે. આ રીતે સોળમા શતકના ૧૧ અગીયારમાં ઉદેશામાં કહેલ દ્વીપકુમાર સંબંધીનું કથન આ અતિમ સૂત્ર સુધી જ અહિયાં ગ્રહણ કરેલ છે તેમ સમજવું.
सेवं भते ! सेवं भते ति' डे सावन मा५ हेवानुप्रिये ॥ विषयमा જે કહેલ છે, તે તેમ જ છે. હે દેવાનુપ્રિય આપનું કથન સર્વથા સત્ય છે.
શ્રી ભગવતી સુત્ર : ૧૩
