________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०१८ उ०७ सू०४ देववक्तव्यता
इतः पूर्व प्रकरणे मद्रुकमगोपासकोऽरुणाभे विमाने देवत्वेनोत्पत्स्यते इत्यु क्तम् अथ देवाधिकारात् देववक्तव्यतामेव उद्देशकसमाप्तिपर्यन्तं प्रस्तुवन् आह'देवे गं भंते' इत्यादि।
मूलम्-देवे णं भंते ! महिडिए जाव महासोक्खे रूवसहस्सं विउठिवत्ता पभू अन्नमन्नेणं सद्धिं संगामं संगामित्तए हता पभू । ताओ णं भंते ! बांदीओ किं एग जीव फुडाओ अणेगजीवफुडाओ? गोयमा ! एमजीवफुडाओ णो अगजीवफुडाओ। तेलिणं भंते ! बाँदीणं अंतरा किं एगजीवफुडा अणे. गजीवफुडा? गोयमा! एगजीवफुडा णो अणेगजीवफुडा। पुरिसे णं भंते ! अंतरेणं हत्थेणं वा० एवं जहा अहमसए तइए उद्दे. सए जाव नो खलु तत्थ सत्थं कमइ ।।सू० ४॥
छाया-देवः खलु भदन्त ! महर्द्धिको यावन्महासौख्यः रूपसहस्रं विकुर्य प्रभुरन्थोऽन्येन सार्द्ध संग्रामं संग्रामयितुम् ? हन्त, प्रभुः। तेषां खलु भदन्त ! तानि 'बोंदीओ' शरीराणि किम् एकजीवस्पृष्टानि अनेकजीवस्पृष्टानि ? गौतम ! एकजीवस्पृष्टानि नो अनेकजीवस्पृष्टानि । तेषां खलु भदन्त ! 'बोदीनां' शरीराणामंतरा एकजीवस्पृष्टा अनेकजीवस्पृष्टा ? गौतम ! एकजीवस्पृष्टा नो अनेकजीव. स्पृष्टा । पुरुषः खलु भदन्त ! अन्तरेण हस्तेन वा० एवं यथा अष्टमशतके तृतीयो द्देशके यावत् नो खलु तत्र शस्त्रं कामति ।।सू०४॥
इस सूत्र से पहिले जो श्रमणोपासक मद्रुक अरुणाभविमान में देवकी पर्याय से उत्पन्न होगा ऐसा कहा है सो देव का अधिकार होने के कारण अब सूत्रकार उद्देशक की समाप्ति पर्यन्त देवसम्बन्धी वक्तव्यता का ही कथन करते हैं। 'देवे णं भंते ! महिड्डिए जाव महासोक्खे' इत्यादि ।
પહેલા સૂત્રમાં શ્રમ પાસક કે શ્રાવક અરુણાભ વિમાનમાં દેવની પર્યાયથી ઉત્પન્ન થશે તેમ કહેવામાં આવ્યું છે, તે દેવને અધિકાર હેવાથી હવે સૂત્રકાર આ ઉશના અન્ત પર્યન્ત દેવ સંબંધી અધિકારનું જ વર્ણન કરશે.
"देवे णं भंते ! महिढिए जाव महासोक्खे' या.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૩
