________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०१४ उ०५ सू० १ नै० विशेषपरिणाम निरूपणम् २५३ अत्थेगइए अगणिकायस्त मज्झं मज्झेणं वविएज्जा, अत्थे - गइए नो वीइवएज्जा, जे णं वीइवएज्जा, से णं तत्थ झियाएज्जा ? हंता, झियाएज्जा, से तेणट्टेणं जाव णो वीइवएजा एवं मस्से वि, वाणमंतरजोइ सिय वेमाणिए जहा असुरकुमारे ॥ सू. १॥
"
9
छाया - नैरयिकः खलु भदन्त ! अग्निकायस्य मध्यमध्येन व्यतिव्रजेत् ? गौतम ! अस्त्येको व्यतिव्रजेत्, अस्त्येको नो व्यतित्रजेत् तत् केनार्थेन मदन्त ! एवमुव्यते - अस्त्येको व्यतिव्रजेत, अस्स्येको नो व्यतिव्रजेत् ? गौतम ! नैरयिकाः द्विविधाः मज्ञप्ताः, तद्यथा-विग्रहगतिसमापन्नकाच, अविग्रहगतिसमापनकाथ, तत्र खलु यः स विग्रहगतिसमापन्नको नैरयिकः, स खलु अग्निकायस्य मध्यमध्येन व्यतिव्रजेत् स खलु तत्र ध्मायेत् ? नायमर्थः समर्थः, नो खलु तत्र शस्त्र क्रामति, तत्र खलु यः स अविग्रहगतिसमापनको नैरयिकः, स खलु अग्निकायस्य मध्यमध्येन नो व्यतित्रजेत् तत् तेनार्थेन यावत् नो व्यतिव्रजेत्, असुरकुमारः खलु भदन्त ! अग्निकायस्य पृच्छा ? गौतम ! अस्त्येको व्यतिव्रजेत्, अस्स्येको नो व्यतिव्रजेत् तत् केनार्थेन यावत् नो व्यतिव्रजेत्, गौतम ! असुरकुमाराः द्विविधाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-विग्रहगतिसमापनकाश्च, अविग्रहगतिसमापन काश्च तत्र खलु यः स विग्रहगतिसमापनकोऽसुरकुमारः, स खलु एवं यथैव नैरयिको यावत् न खलु तत्र शस्त्र क्रामति, तत्र खलु यः सः अविग्रहगतिसमापनको सुरकुमारः, स खलु अस्त्येकः अग्निकायस्य मध्यमध्ये न व्यतिव्रजेत्, अस्त्येको नो व्यतिव्रजेत् यः खलु व्यतिव्रजेत् स खलु तत्र मायेत् ? नायमर्थः समर्थः, नो खलु तत्र शस्त्रं क्रामति, तत् तेनार्थेन एवं यावत् स्तनितकुमारः एकेन्द्रिया यथा नैरयिकाः, द्वीन्द्रियाः खलु भदन्त ! अनिकायस्य मध्यमध्येन यथा असुरकुमारस्तथा द्वीन्द्रियोऽपि, नवरं यः खलु व्यतिव्रजेत् स खलु तत्र ध्मायेत् ? हन्त, ध्मायेत् शेषं तदेव, एवं यावत् चतुरिन्द्रियः, पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकः खलु भदन्त ! अग्निकायस्य पृच्छा, गौतम ! अस्त्येको व्यतिव्रजेत्, अस्त्येको नो व्यतिव्रजेत् वत् केनार्थेन भदन्त ! एवमुच्यते- यावत् नो व्यतित्रजेत् ? गौतम ! पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिका द्विविधाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा विग्रहगतिसमावन्नकाथ, अविग्रहगतिसमापन्नकाश्च विग्रहगतिसमा पन्नको यथैव नैरयिको यावत् नो खलु तत्र शस्त्र क्रामति, अविग्रहगतिसमापनकाः पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकाः द्विविधाः प्रज्ञप्ताः, तथथा - ऋद्धिप्राप्ताश्च, अवृद्धिमाप्ताथ,
"
"
,
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૧
9
