________________
६७४
% 3D
भगवतीसूत्रे स्यापि, एवम् आकाशास्तिकायस्यापि शेषं यथा धर्मास्तिकायस्थ, यत्र खलु मदन्त! त्रयः पुद्गलास्तिकायप्रदेशा अवगाढास्तत्र कियन्तो धर्मास्तिकायप्रदेशा अवगाहाः ? स्यात् एकः, स्यात् द्वौ, स्यात् त्रयः, एवम् अधर्मारितकायस्यापि एवम् आकाशास्तिकायस्यापि, शेषं यथैव द्वयोः, एवम् एकैको वर्द्धयितव्यः प्रदेशः, आदिभित्रिभिः अस्तिकायैः, शेषं यथैव द्वयोर्यावत् दशानां स्यात् एकः, स्यात् द्वौ, स्थात् त्रयः, यावत्-स्यात् दश, संख्येयानां स्यात् एकः, स्यात् द्वौ, यावत् स्यात् दश, स्यात् संख्येयाः, असंख्येयानां स्यात् एकः, यावत् स्यात् संख्येयाः, स्यात असंख्येयाः, यथा असंख्येयाः, एवम् अनन्ता अपि, यत्र भदन्त ! एकोऽद्धासमयः अवगाढस्तत्र कियन्तो धर्मास्तिकायमदेशा अवगाढाः ? एकः, कियन्तः अधर्मास्तिकायप्रदेशाः अवगाढा: १ एकः, कियन्त आकाशास्तिकायप्रदेशा अवगाढाः ? एक:, कियन्तो जीवास्तिकायप्रदेशा अवगाहाः ? अनन्ताः, एवं यावत् अद्वासमयाः यत्र खलु भदन्त ! धर्मास्तिकायः अवगाहस्तत्र कियन्तो धर्मास्तिकायमदेशा अगाढाः ? नास्ति एकोऽपि, कियन्तोऽधर्मास्तिकायपदेशाः अवगाढाः ? असंख्येयाः, किन्न आकाशास्तिकायमदेशा अवगाहाः ? असंख्ये. याः, कियन्तो जीवास्तिकायप्रदेशा अवगाहाः ? अनन्ताः, एवं यावत् अद्धासमयाः, यत्र खलु भदन्त ! अधर्मास्तिकायप्रदेशः अवगाहस्तत्र कियन्तो धर्मास्तिकायप्रदेशा अवगाढा ? असंख्येयाः, कियन्तोऽधर्मास्तिकायमदेशा अवगाहाः ? नास्ति एकोऽपि, शेषं यथा धर्मास्तिकायस्य, एवं सर्वे स्वस्थाने नास्ति एकोऽपि भणितन्यम् , परस्थाने आदिमास्त्रयः असंख्येया भणितव्याः, पश्चिमास्त्रयोऽनन्ता भणितव्याः, यावत् अद्धासमय इति, यावत् कियन्तः अद्धासमया अवगाढाः ? नास्ति एकोऽपि ॥ मू० १० ॥
टोका-अथ नवमम् अवगाहद्वारमाह-'जत्थ णं भंते ! ' इत्यादि । 'जत्थ णं भंते ! एगे धम्मस्थिकायपए से ओगाढे, तत्थ केवड्या धम्मत्यिकायप्पएसा
अवगाहद्वारवक्तव्यता - " जत्य णं भंते ! एगे धम्प्रधिकायप्पए से" इत्यादि।
टीकार्थ-सूत्रकार ने इस सूत्र द्वारा नौवें अवगाहवार का विवेचन किया है इसमें गौतमने प्रभु से ऐसा पूछा है-'जत्थणं भंते ! एगे धम्म
-सार १४तव्यता"जत्व णं भंते ! एगे धम्मथिकायपएसे" त्या:---
ટીકાર્થ–સૂત્રકારે આ સૂત્ર દ્વારા નવમાં અવગાહદ્વારનું નિરૂપણ કર્યું છે. આ વિષયને અનુલક્ષીને ગૌતમસ્વામી મહાવીર પ્રભુને એ પ્રશ્ન પૂછે છે 3-" जत्थ णं भंते ! एगे धम्मस्थिकायपएसे ओगाढे, तत्थ केवइया धम्मत्थिकाय
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦
