________________
२८६
तिर्यग्योनिविशेषवक्तव्यता ।
मूलम् - " अह भंते! गोलंगुलवसभे, कुक्कुडवसभे, मंडुक्क वस, एए णं निस्सीला, निवया, निग्गुणा, निम्मेरा निष्पच्चक्वाणपोसहवासा कालमासे कालं किच्चा इमीसे रयणप्पभारा पुढवीए उक्कोसेणं सागरोवमट्ठितियंसि नरगंसि नेरइयत्ताए उववज्जेजा ? समणे भगवं महावीरे वागरेइ - उबवजमाणे उबवन्ने त्ति वत्तव्वं सिया, अह भंते! सीहे वग्धे जहा उस्सप्पिणी उद्देस जाव परस्सरे एए णं निस्सीला एवं चेव, जाव वत्तव्वं सिया । अह भंते! ढंके, कंके, विलए, मग्गुए लिखिए, एए णं निस्सीला० सेसं तं वेव जाव वत्तव्त्रं सिया । सेवं भंते! सेवं भंते! त्ति जाव विहरइ ॥ सू०२||
मण्डुक
छाया - अथ भदन्त ! गोलाङ्गुलवृषभः' कुक्कुट वृषभः, वृषभः, एते खलु निःशीलाः, निर्वताः, निर्गुणाः, निर्मर्यादाः निष्प्रत्याख्यानपौषधोपवासाः, कालमा से कालं कृत्या अस्यां रत्नभायां पृथिव्याम् उत्कृष्टेन सागरोपमस्थिति के नर केनैरयिकतया उपपद्येरन् ? श्रमणो भगवान महावीरो व्याकरोति - उत्पत्स्यमानः उत्पन्नः इति वक्तव्यं स्यात् । अव भदन्त ! सिंहः, व्याघ्रः यथा उत्सर्पिण्युद्देशके यावत् परासरः, एते खलु निःशीलाः, एवमेत्र यावत् वक्तव्यं स्यात् ? अथ भंते । ढंकः, कङ्कः, विलयः, मण्डूकः, शिखी एते खलु निःशीलाः, शेषं तदेव यावत् वक्तव्यं स्यात्, तदेवं भदन्त । तदेवं मदन्त ! इति यावत्-विहरति ॥ सू० २ ॥
टीका - अथ वानरादि तिर्यग्योनिकानामुत्पत्तिविषयं प्रतिपादयमाह-' अह भंते इत्यादि '
तिर्यग्योनि विशेषवक्तव्यता
'अह भंते! गोलंगुलवसभे' इत्यादि ।
તિય ચૈાનિ વિશેષ વક્તવ્યતા
भगवती सूत्रे
"
अह भंते ! गोलंगुलवस मे " त्याहि
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦