________________
२१२
भगवतीसूत्रे
---
गच्छति, तदा खलु पश्चिमे-राहपेक्षया पश्चिमायां दिशि चन्द्रः स्वस्वरूपमुपदर्शयति, पौरस्त्ये-चन्द्रापेक्षया पूर्वस्यां दिशि राहुः स्वस्वरूपमुपदर्शयति, ‘एवं जहा पुरत्थिमेणं, पच्चत्यिमेण दो आलावगा भणिया, एवं दाहिणेणं उत्तरेण य, दो आलावगा भाणियन्या ? एवं-रीत्या यथा पौरस्त्ये, पश्चिमे च द्वौ आलापको भणितो, एवं-तथैव, दक्षिणे, उत्तरे चापि द्वौ आलापको भणितव्यो, 'एवं उत्तरपुरस्थिमेण, दाहिणपच्चत्यिमेण य, दो आलावगा भाणियव्वा' एवं-पूर्वोक्तरीत्या, उत्तरपौरस्त्ये-ईशानकोणे, दक्षिणपश्चिमे-नैऋत्यकोणे च द्वौ आलापको भणितव्यो, 'दाहिणपुरस्थिमेणं, उत्तरपञ्चस्थिमेणं दो आलावगा माणियवा' दक्षिणपौरस्त्ये-आग्नेयकोणे, उत्तरपश्चिमे-वायव्यकोणे द्वौ आलापकौ भणितव्यौ 'एवं चेव जाव तयाणं उत्तरपच्चत्थिमेणं चंदे उवदंसेइ, दाहिण पुरस्थिमेणं राहू' एवमेव-पूर्वोक्तरीत्या, यावत्-यदा राहुः आगच्छन् वा४, आवृत करके पूर्वदिग्भाग में आता है, तब चन्द्र राहु की अपेक्षा अपने को पश्चिमदिशा में दिखलाता है, और चन्द्र की अपेक्षा से राहु अपने को पूर्वदिशा में दिखलाता-' एवं जहा पुरथिमेणं पच्चत्थिमेणं दो आलावगा भणिया, एवं दाहिणेणं उत्तरेण य दो आलावगा भाणियव्या' जैसे पूर्वदिशा और पश्चिम दिशा में ये पूर्वोक्तरूप से दो आलापक कहे गये हैं-उसी प्रकार से दक्षिण और उत्तरदिशा में भी दो आलापक कहना चाहिये ' एवं उत्तरपुरस्थिमेणं, दाहिणपच्चत्थिमेण यदो आला. चगा भाणियव्वा' इसी प्रकार से ईशानकोण में एवं नैऋत्यकोन में भी दो आलापक कहना चाहिये तथा-'दाहिणपुरस्थिमेणं उत्तरपच्चत्यिमेणं दो आलावगा भाणियव्वा' आग्नेयकोन में और वायव्यकोन में भी इसी प्रकार से दो आलापक कहना चाहिये 'एवं चेव जाव तयाणं उत्तरपच्चस्थिमेणं चंदे उवदंसेइ, दाहिणपुरस्थिमेणं राहू ' इसी पूर्वोक्तઅથવા કામક્રીડા કરતે એવો રાહુ ચન્દ્રની દીપ્તિને પશ્ચિમ દિશામાં આગૃત કરીને પૂર્વ દિશામાં આવે છે, ત્યારે રાહુ કરતાં પશ્ચિમ દિશામાં ચન્દ્ર દેખાય છે અને ચન્દ્ર पुरता पू शामा राहु हेमाय छे." एवं जहा पुरथिमेणं पञ्चत्थिमेणं दो आला. चगा भाणिया, एवं दाहिणेणं उत्तरेण य दो आलावगा भाणियव्वा "वीश पूर्व અને પશ્ચિમ દિશાને અનુલક્ષીને બે આલાપકે કહેવામાં આવ્યા છે, એજ પ્રકારે દક્ષિણદિશા અને ઉત્તર દિશાને અનુલક્ષીને પણ બે આલાપકે કહેવા नये " दाहिणपुरस्थिमेणं उत्तरपचच्चत्थिमेणं दो आलावगा भाणियचा " MAY भने वायव्य ना ५ मे माता५। ४ "एवं चेय जाय तयाणं उत्तरपचत्थिमेणं चंदे उवदंसेइ, दाहिणपुरथिमेणं राहू " मेर
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦