________________
5
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० ११ उ०११ सू०८ सुदर्शनचरितनिरूपणम् ५५३ कस्य नामधेयं महारला, ततः खलु तस्य दारकस्य अम्बापितरौ नामधेयं कुरुतः महाबल इति, ततः खलु स महाबलो दारका, पञ्चधात्रीपरिगृहीतः, तद्यथाक्षीरधाच्या, एवं यथा दृढप्रतिज्ञो यावत्-निर्वाते निर्व्याघाते, सुखसुखेन परिवर्द्धते, ततः खलु तस्य महाबलस्य दारकस्य अम्बापितरौ आनुपूर्येण स्थिति पतितां वा, चन्द्रसूर्यदर्शनं वा, जागरिकां वा, नामकरणं वा, परंगमनं वा, पदचंकमणं वा, जेमनं वा, पिण्डवर्द्धनं वा, प्रल्पपनं वा, कर्णवेधन वा, संवत्सरमतिलेहनं वा, चौलोयनकंच, उपनयनच अन्यानिच बहूनि गर्भाधानजन्मादिकानि कौतुकानि कुरुतः, ततः खलु तं महावलं कुमारम् अम्बापितरौ सातिरेकाष्टवर्षक ज्ञात्वा शोभने तियिकरणमुहूर्ते, एवं यथा दृढप्रतिज्ञो यावत् अलं भोगसमर्थों जातश्चापि अभवत् , ततः खलु तं महाबलं कुमारम् , उन्मुक्त बालभावं यावत्-अलं भोगसमर्थ विज्ञाय अम्बापितरौ अष्टौ प्रासादावतंसकान् कुरुतः, कृस्वा अभ्युद्गतो. च्छ्रितान् प्रहसितानिव, वर्णकः, यथा राजपनीये यावत्-प्रतिरूपान् , तेषां खलु पासादावतंसकानां बहुमध्यदेशभागे-अत्र खलु महदेकं भवनं कुरुतः, अनेकस्तम्भशतसन्निविष्टम् , वर्णकः, यथा राजमश्नीये प्रेक्षागृहमण्डपे यावत् मतिरूपम्।।सू.८॥
टीका-अथ पुत्रजन्ममहोत्सवे वन्दिमोचनादिकं वर्णयितुमाह-'तएणं से बले' इत्यादि, 'तएणं से वले राया कोडुंबियपुरिसे सद्दावेइ, सद्दावेत्ता, एवं वयासी'-ततः खलु पुत्रजन्मतान्तश्रवणानन्तरंस बलो राजा कौटुम्बिकपुरुषान्आज्ञाकारिजनान् शब्दयति-आहयति, शब्दयित्वा-आहूय एवं-बक्ष्यमाणप्रकारेण, अवादीत्-उक्तवान् ‘खिप्पामेव भो देवाणुप्पिया ! इत्थिणापुरे नयरे चारगसोहणं
'तएणं से यले राया' इत्यादि । टीकार्थ-सूत्रकार ने इस सूत्र द्वारा यह प्रकट किया है कि बलराजा ने पुत्रजन्म महोत्सवपर क्या २ कार्य किये-'तएण से बले राया कोई बियपुरिसे सदावेइ-एवं वयासी बलराजा ने जब अङ्गपरिचारिकाओं को विसर्जित कर दिया तब उसने कौटुम्बिक पुरुषों को बुलाया और उन्हें इस प्रकार की आज्ञा दी-'खिप्पामेव भो देवाणुप्पिया! हस्थिणा
“तएण' से बलेराया" त्याहટીકાથ-સૂત્રકારે આ સૂત્રમાં એ વાત પ્રકટ કરી છે કે બલરાજાએ पसभनी भडास वी शत भयो-" एण से बलेराया कोडुबियपुरिसे सहावेइ-एवं वयासी" 2014रियारिमाने (हासीय) विहायर्या मामले પિતાના કૌટુંબિક પુરુષને (અનુચરોને) બોલાવીને આ પ્રમાણે આજ્ઞા આપી– "खिप्पामेव भो देवाणुप्पिया! हथिणापुरे नयरे चारगसोहणं करेह " देवा
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૯