________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १० उ० २ ० १ क्रियाविशेषनिरूपणम्
कज्जइ ! सेकेणट्टे णं भंते । एवं बुच्चइ संवुडस्त जाव संपराइया किरिया कज्जइ ? गोयमा ! जस्स णं कोहमाणमायालोभा एवं जहा सत्तमसए पढमोद्देसए जाव सेणं उस्सुत्तमेव रीयति, से तेणद्वेणं जाव संपराइया किरिया कजइ ! संवुडस्स णं भंते! अणगारस्स अवीयपथे ठिच्चा पुरओ रुवाई निज्जायमाणस्स जाव तस्स णं भंते! किं ईरिया वहिया किरिया कज्जइ ?, पुच्छा, गोयमा ! संवुडस्स जाव तस्स णं ईरिया वहिया किरिया कज्जइ, णो संपराइया किरिया कज्जइ ! से केणट्टेणं भंते! एवं बुच्चइजहा सत्तमे सए पढमोद्देसए जाव से णं अहासुतमेव रीयइ, से तेणट्टेणं जाव नो संपराइया किरिया कज्जइ ॥ सू० १ ॥
-
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૯
३७
छाया - राजगृहे यावत् एवम् अवादीत्-संवृतस्य खलु भदन्त ! अनगारस्य वीचि - पथे स्थित्वा पुरतो रूपाणि निर्ध्यायतो, मार्गतो रूपाणि अवेक्षमाणस्य, पार्श्वतो रूपाणि अवलोकयतः, ऊर्ध्व रूपाणि अवलोकयतः, अघोरूपाणि आलोकयतस्तस्य खलु भदन्त ! किम् ऐर्यापथिकी क्रिया क्रियते ?, सांपरायिकी क्रिया क्रियते ? गौतम ! संहृतस्य खलु अनगारस्य वीचिपथे स्थित्वा यावत् तस्य खलु नो ऐर्यापथिकी क्रिया क्रियते, सांपरायिकी क्रिया क्रियते । तत् केनार्थेन भदन्त ! एवमुच्यते - संवृतस्य यावत् सपरायिकी क्रिया क्रियते ? गौतम ! यस्य खलु क्रोधमानमायालोमा एवं यथा सप्तमशतके प्रथमोद्देशके यावत् स खलु उत्सूत्रमेव रयते, तत् तेनार्थेन यावत् सांपरायिकी क्रिया क्रियते । संवृतस्य खलु भदन्त ! अनगारस्य अवीचिपथे स्थित्वा पुरतो रूपाणि निर्ध्यायतो यावत् तस्य खलु भदन्त । किम् ऐर्यापथिकी क्रिया क्रियते ? पृच्छा, गौतम ! संवृतस्य यावत् तस्य खलु ऐर्याथिक क्रिया क्रियते, नो सांपरायिकी 'क्रया क्रियते, तत् केना
न भदन्त ! एवमुच्यते यथा सप्तमे शतके प्रथमोदेशके यावत् स खलु यथासूत्रमेत्र रीयते, तत् तेनार्थेन यावत् नो सांपरायिकी क्रिया क्रियते ॥ सू० १ ॥
टीका - प्रथमोद्देशकान्ते औदारिकादि शरीराणि प्रतिपादितानि शरीरीच क्रियाकारी भवतीति क्रियां प्ररूपयितुं द्वितीयोद्देशकमारभते ' रायगिहे ' इत्यादि,