________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० ११ उ० ३ सू०१ पलाशजीवनिरूपणम् २८५
अथ तृतीयोद्देशः प्रारभ्यते
पलाशसम्बन्धिजीववक्तव्यता। मूलम्-"पलासेणं भंते ! एगपत्तए किं एगजीवे, अणेगजीवे ? एवं उप्पलुद्देसगवत्तव्वया अपरिसेसा भाणियव्वा, नवरं सरीरोगाहणा, जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, उक्कोसेणं गाउयपहत्ता, देवा एएसु न उववज्जंति । लेसासु ते णं भंते! जीवाकिं कण्हलेस्ता, नीललेस्सा काउलेस्सा ? गोयमा! कण्हलेस्सावा, नीललेस्ता वा, काउलेस्सा वा, छवीसं भंगा, सेसं तंचेव, सेवं भंते ! सेवं भंते ! त्ति' ॥सू०२॥
छाया-पलाशः खलु भदन्त ! एरुपत्रकः किम् एकजीवः ? अनेकजीवः ? एवम् उत्पलोदेशकवक्तव्यता अपरिशेषा भणितव्या, नवर शरीरावगाहना जघन्येन अङ्गुलस्य असंख्येयभागम् , उत्कृष्टेन गव्यूति पृथक्त्वम् । देवा एतेषु न उपपद्यन्ते, लेश्यासु ते खलु भदन्त ! जीवाः किं कृष्णलेश्याः, नीललेश्याः कापोतलेश्याः? गौतम ! कृष्णलेश्या वा, नीललेश्या वा, कापोतलेश्या वा, षइविंशतिर्भङ्गाः, शेषं तदेव, तदेवं भदन्त ! तदेवं भदन्त ! इति ॥५०१॥
टीका-अथ तृतीयं पलाशोदेशक माह-'पलासे णं भंते' इत्यादि, 'पलासे णं भंते ! एगपत्तए कि एगजीवे ? अणेगजीवे ?' हे भदन्त ! पलाशः खलु बनस्पति
तीसरे उद्देशेका प्रारंभ
पलाश संबंधी जीववक्तव्यता "पलासे णं भंते ! एगपत्सए कि एगजीवे" इत्यादि
टीकार्थ-सूत्रकार ने इस सूत्रद्वारा पलाशोद्देशक का कथन किया है, इसमें गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं-'पलासे णं भंते ! एगपत्तए किं एगजीवे ? अणेगजीवे' हे भदन्त ! पलाश (खाखरा) नामका वनस्पति
ત્રીજા ઉદેશાને પ્રારંભ
પલાશવતિજીવ વક્તવ્યતા " पलासेणं भंते ! एगपत्तए कि एगजीवे " त्याल
ટીકાર્થ–સૂત્રકારે આ સૂત્રદ્વારા પલાશેદેશકનું કથન કર્યું છે. આ વિષયને અનુલક્ષીને ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને એ પ્રશ્ન પૂછે છે કેपलासे णं भैते ! एगपत्तए कि एगजीवे ? अणेगजीवे ?" मापन | पाश
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૯
