________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०१० उ०५ सू०१ चमरेन्द्रादीनाम् अग्रमहिषीनिरूपणम् १३९ तत् केनार्थेन भदन्त ! एवमुच्यते-नो प्रभुश्चमरः असुरेन्द्रः असुरकुमारराजश्वमरचश्वायां राजधान्यां यावत् विहर्तुम् , आर्याः ! चमरस्य खलु असुरेन्द्रस्य असुरकुमारराजस्य चमरचश्वायां राजधान्यां सभायां सुधर्मायां माणवकश्चैत्यस्तम्मेषु वज्रमयेषु गोलवृत्तसमुद्गकेषु बहूनि जिनसक्थीनि संनिक्षिप्तानि तिष्ठन्ति, येभ्यः खलु चमरस्य असुरेन्द्रस्य असुरकुमारराजस्य अन्येषां च बहूनाम् अमुरकुमाणां देवानां च, देवीनां अर्चनीयाः, चन्दनीयाः, नमस्याः, पूजनीयाः, सत्करणीयाः, सम्माननीयाः, कल्याणं, मङ्गलं, दैवतं, चैत्यं, पर्युपासनीयाः भवन्ति, तेषां प्रणिधया नो प्रभुः, तत् तेनार्थेन आर्याः ! एवमुच्यते नो प्रभुश्चमरः असुरेन्द्रो यावत् राजः चमरचञ्चायां यावत् विहर्तुम् । प्रभुः खलु आर्याः! चमरः असुरेन्द्रः असुरकुमारराजा चमरचश्चायां राजधान्यां सभायां सुधर्मायां चमरे सिंहासने चतुष्षटया सामानिकसहस्रैः त्रायस्त्रिंशकैर्यावत् अन्यैश्च बहुभिः अमुरकुमारैः देवैश्व, देवीभिश्च सार्द्धम् , संपरिवृतो महताऽहत यावत् भुञ्जानो विहर्तुम् , केवलं परिवार या, नो चैव खलु मैथुनमत्ययिकम् ॥ सू०१॥
टीका-चतुर्थोद्देशके त्रायस्त्रिंशकदेववक्तव्यता प्ररूपिता, अथ पञ्चमोद्देशके देवीवक्तव्यतां प्ररूपयितुमाह-' तेणं कालेणं' इत्यादि । तेणं कालेणं, तेणं समरणं रायगिहे नामं नयरे, गुणसिलए चेइए जाव परिसा पडिगया' तस्मिन् काले, तस्मिन् समये राजगृहं नाम नगरम् आसीत् , गुणशिलकं नाम चैत्यम्-उद्यानम्
देवीवक्तव्यतातेणं कालेणं तेणं समएणं' इत्यादि। टीकार्थ-चतुर्थ उद्देशक में गुरुस्थानीय त्रायस्त्रिंशक देवसंबंधी वक्तव्यता कही जा चुकी है। अब इस पांचवे उद्देशक में देवी संबंधी वक्तव्यता का कथन किया जारहा है। तेणं कालेणं तेणं समएणं राय. गिहे नाम नघरे, गुणसिलए चेहए जाव परिसा पडिगया उस काल और उस समय में राजगृह नामका नगर था उसमें गुणशिलक नामका
દેવી વકતવ્યતા " तेणं कालेणं तेणं समएणं" त्यादि
ટીકાઈ-ચોથા ઉદેશામાં ગુરુ સ્થાનીય ત્રાયઅિંશક દેવેની વાત કરવામાં આવી છે. હવે આ પંચમા ઉદ્દેશામાં દેવી વિષયક વક્તવ્યતાનું નિરૂપણ કરવામાં माछ
" तेणं कालेणं तेण समए णं रायगिहे नामं नयरे, गुणसिलए चेइए जाव परिसा पडिया" तेणे मन ते सभये २१४७ नोभे न तु तेमा मुशिम નામે ચિત્ય (ઉદ્યાન) હતું. તેમાં શ્રમણ ભગવાન મહાવીર પભુ પધાર્યા.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૯
