________________
२६४
भगवती सूत्रे
"
संयोगा भणितव्याः । यावत् असंख्याताः द्वादयोऽसंख्यातपर्यन्ताः संयोगाः कर्तव्याः, तथाच - द्वौ त्रयश्चत्वारः पञ्च षद्, सत, अष्ट, नव, दश, संख्याताः असंख्याताश्चेति नैरयिकप्रवेशन समानमेव सर्व बोध्यम्, किन्तु तत्र सप्तसु रत्नप्रभादि पृथिवीषु एकादयो नेहयिका उत्पन्नत्वेन उक्ताः तिर्यग्योनिकास्तु एकाarenes पञ्च केन्द्रियादिषु स्थानेषु उत्पन्नत्वेन वक्तव्याः, ततो विकल्पनानात्वं भवति, तच्चाभियुक्तेन पूर्वोक्तन्यायेन स्वयमेवावगन्तव्यम् ।
हैं उसी तरह से तिर्यग्योनिक प्रवेशन में भी ये सब संयोग कहना चाहिये उसी तरह से यहां तिर्यग्योनिक प्रवेशनक में दो से लेकर असंख्यात पर्यन्त प्रवेशनक कहना चाहिये। इस तरह इनका द्विक संयोग, त्रिक संयोग, चतुष्कसंयोग, पंच संयोग, में तीन से लेकर संख्यात असंख्यात में भंग संख्या जैसी नैरयिक प्रवेशन में प्रकट की गई है वैसी ही उपयोग लगा कर कह देनी चाहिये अर्थात्-दो, तीन, चार, पांच, छह, सात, आठ, नौ, दश, संख्यात और असंख्यात इन तिथेच संबंधी सब कथन नैरfयक प्रवेशनक के समान ही जानना चाहिये नैरयिक प्रवेशन में सात रत्नप्रभा आदि पृथिवीधों में एक आदि नैरयिकों की उत्पत्ति को लेकर भंग संख्या कही गई है-तब कि यहां निर्यग्योनिक प्रवेशन में पांच एकेन्द्रियादि स्थानों में तिर्यञ्चों की उत्पत्ति को लेकर भंग संख्या कही गई है। इसलिये जैसे वहां विकल्पों में नानापन आया
વગેરે) નું કથન કરવામાં આવ્યું છે, એ પ્રમાણે તિય ચૈનિક પ્રવેશનકમાં પણ સમસ્ત સયાગનું કથન કરવું જોઇએ. જેમ નૈવિક પ્રવેશનકમાં એકથી લઇને અસ ખ્યાત પર્યન્તના નારકાના ભગા કહેવામાં અાવ્યા છે તેમ અહીં એકથી લઈને અસ ંખ્યાત પર્યન્તના તિય ચૈાના તિયંગ્યાનિક પ્રવેશનકના ભંગા उवा लेखे. खेड, मे, भागु, थार, पांच, छ, सात, आठ, नव, हश, સખ્યાત અને અસખ્યાત તિયાના તિયઐશનિક પ્રવેશનકનું વર્ચુન એટલા જ નારકાના નૈરયિક પ્રવેશનક પ્રમાણે જ સમજવું. તેમના ડ્રિંકસ ચેાગી, ત્રીકસ યાગી ચતુષ્ટસયાગી અને પંચકસયાગી ભગેાનું સમસ્ત કથન ઉપયેગપૂર્વક કહી દેવું જોઈએ. નૈરયિક પ્રવેશનકમાં રત્નપ્રભા આદિ સાત પૃથ્વીમાં એક આદિ નારકાની ઉત્પત્તિ થતી હાય છે. તેથી ત્યાં સાત નરકામાં પ્રવેશનકની અપેક્ષાએ સપ્તસચેાગી ભગ પચન્તના ભગા કહેવામાં આવ્યા છે. પણ તિર્યંચૈનિક પ્રવેશનકમાં એકેન્દ્રિયથી લઇને પચેન્દ્રિય પર્યન્તના પાંચ જ ઉત્પત્તિ સ્થાને હાવાથી એકથી લઈને પચકસગે કહેવામાં આવ્યા છે. તે કારણે નારકની
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૮
