________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. १3० १२ सू० ५ भवान्तरप्रवेशनकनिरूपणम् १५३ प्रभायां मवति ५, अथवा पञ्च रत्नप्रभायाम् एकोऽधः सप्तम्यां भवति इति ६ । इति पञ्चमविकल्पे षट् इति पञ्चमु विकल्पेषु रत्नप्रभामाश्रित्य त्रिंशद्भङ्गा भवन्ति ३० । इत्यादिरीत्या अन्येऽपि द्विकयोग संभवन्तो विकल्पाः स्वयमूहनीयाः, तदन्तिमविकल्पं सूचयमाह-अथवा पञ्च तमःप्रभायां भवन्ति, एकोऽधः सप्तम्यां भवति । एवं शर्कराममामाश्रित्य पञ्चविंशनिमगाः २५ । वालुकापभामाश्रित्यविंशतिर्भङ्गाः २० । पङ्कप्रभामाश्रित्य पञ्चदशभङ्गाः १५ । धूमप्रभामाश्रित्य दशभङ्गाः । तमःप्रभामाश्रित्य पञ्च भङ्गाः ५। एवम् ३०-२५-२०-१५-१०-५= १०५। त्रिंशत , पञ्चविंशतिः, विंशतिः, पञ्चदश, दश, पञ्चचेति सर्वसंमेलने षण्णां द्विकसंयोगे जाताः सर्वे पश्चाधिक शतभङ्गाः १०५ । में उत्पन्न हो जाता है ४, अथवा पांच नारक रत्नप्रभा में और एक नारक तमःप्रभा में उत्पन्न हो जाता है ५, अथवा पांच नारक रत्नप्रभा में और एक नारक अधःसप्तमी में उत्पन्न हो जाता है ६, इस प्रकार के ये ६ भंग पंचम विकल्प की अपेक्षा से हुए हैं। इस प्रकार से ये तीस ३० भंग पांच विकल्पों में रत्नप्रभा को अश्रित करके हुए हैं। इसी तरह से अन्य भी विकल्प द्विकसंयोग में अपने आप समझलेना चाहिये। अन्तिम विकल्प को सूचित करने के लिये सूत्रकार कहते हैं कि " अथवा पांच नारक तमःप्रभा में उत्पन्न हो जाते हैं और एक नारक अधः सप्तमी पृथिवी में उत्पन्न हो जाता है। इसी तरह से शर्कराप्रभा का अश्रित करके पच्चीसभंग होते हैं। वालुकाप्रभा को आश्रित करके बीस २० भंग होते हैं। पंकप्रभा को अश्रित करके १५ भंग होते हैं। धूमप्रभा को अश्रित करके १० भंग होते हैं । तमः प्रभा को आश्रित करके ५ भंग होते हैं। इस तरह से ३०-२५-२०-१५-१०५ ये सघ भंग मिलकर १०५ भंग छह नारकोंके द्विकसंयोगमें होते हैं । પ્રભામાં અને એક નારક ધૂમપ્રભામાં ઉત્પન્ન થાય છે. (૫) અથવા પાંચ નારક રત્નપ્રભા અને એક નારક તમ પ્રભામાં ઉત્પન્ન થાય છે. (૬) અથવા પાંચ નારક રત્નપ્રભામાં અને એક નારક નીચે સાતમી નરકમાં ઉત્પન્ન થાય છે. આ રીતે રત્નપ્રભા પૃથ્વી સાથે પાંચ વિક૯૫ના મળીને કુલ ૩૦ ભંગ થાય છે. એ જ રીતે શર્કરા પ્રભા સાથે પાંચ વિકલ્પના મળીને કુલ ૨૫ ભંગ થાય છે. એ જ પ્રમાણે વાલુકાપ્રભ સાથે કુલ ૨૪ ભંગ, પંકપ્રભા સાથે કુલ ૧૫ ભંગ, ધૂમપ્રભા સાથે કુલ ૧૦ ભંગ અને તમપ્રભા સાથે કુલ ૫ ભંગ થાય છે. આ રીતે ૩૦+૫+૨૦+૧૫+૧૦૫=૧૦૫ કુલ બ્રિકસ યોગી ભંગ થાય છે.
भ २०
श्रीभगवती. सूत्र: ८