________________
प्रचन्द्रिका टीका श० ८ ४०९ सू०९ कार्मणशरीर प्रयोगबन्धवर्णनम्
ve
बन्धकाः सिद्धादयोऽपि तन्मध्ये क्षिप्येरन् तदापि तद्देशबन्धकेभ्यः संख्यातगुणा एवं स्युः सिद्धाद्यवन्धकानामनन्तानामपि अनन्तकायिकायुर्वन्धकापेक्षयाऽनन्तभागस्वात्, अथ यद्यायुषोऽबन्धकाः सन्तो बन्धका भवन्ति तदा कथं न तेषां सर्वबन्ध सम्भवः १ इति चेदत्रोच्यते - सर्वासामपि असतीनामायुःप्रकृतीनाम् औदारिकादिशरीरवत् तैर्निबध्यमानत्वाभावात् इति न सर्वबन्धसम्भवस्तेषामिति भावः ।। सू०९ ॥ औदारिकादिवन्धपरस्परसंबन्धवक्तव्यता ।
"
औदारिकादिशरीरबन्धानां परस्परसम्वन्धं प्ररूपयितुमाह-' जस्स णं' इत्यादि । मूलम् - जस्सणं भंते ! ओरालियसरीरस्स सव्वबंधे, से णं भंते! वेव्विय सरीरस्स किं बंधए अबंधए ? गोयमा ! नो बंधए,
गुणित ही कहे गये हैं । यदि आयुष्क कार्मणशरीरप्रयोग के अबन्धक सिद्धादिकों को भी इनके बीच में प्रक्षिप्त कर लिया जाय तब भी इस के अबन्धक जीव इसके देसबन्धकों से संख्यातगुणित ही रहते हैं क्यों कि अनन्त भी सिद्धादिक अबन्धकों में अनन्तकायिकायुबन्धकों की अपेक्षा से अनन्त भागता आती है- यदि यहां पर ऐसा कहा जाय कि आयु के अबंधक होकर भी जीव उसके बन्धक होते हैं तो फिर क्यों नहीं उनमें सर्वबंध का संभव होगा ? तो इसका उत्तर ऐसा है कि जितनी भी आयुकर्म की प्रकृतियां उनके असती अबद्धदशावाली होती हैं, उन सब अबद्धदशावाली आयुकर्म की प्रकृतियों का औदारिक आदि शरीर की तरह उनके बंध नहीं होता है इसलिये उनके सर्वबंध का संभव नहीं है | सू०९ ॥
આયુષ્ક કામણુ શરીર પ્રયેળના દેશમ ધકા કરતાં અંધક સખ્યાતગણાં કહ્યાં છે. જે આયુષ્ક કામણુ શરીર પ્રયાગના અખધક જીવેામાં સિદ્ધાદ્રિકાની પણ ગણતરી કરવામાં આવે, તેા પણ તેના અખંધક જીવેા દેશખ ધક જીવા કરતાં સખ્યાતગણાં જ રહે છે, કારણ કે અનંત સિદ્ધાદિક અખંધકામાં પણ અનંત કાયિકાયુ મધકેાની અપેક્ષાએ અનંત ભાગતા જ રહેલી છે. જો અહીં એવા પ્રશ્ન ઉઠાવવામાં આવે કે આયુના અખધક થઇને પણ જીવ તેના અધક હાય છે, તે પછી તેમનામાં શા માટે સબધના સદ્ભાવ ન હાઈ શકે ? તેા તેનું સમાધાન એવું છે કે જેટલી આયુકની પ્રકૃતિયા તે જીવમાં અસતી-અખદ્ધ-દશાવાળી હાય છે, તે બધી અખÊદશાવાળી આયુકમની પ્રકૃતિયાના ઔદારિક આદિ શરીરની જેમ તે જીવા ખંધ કરતા નથી-તેથી તેમના સબંધને સ’લવ હાતા નથી. ॥ સૂત્ર ૯ ।
श्री भगवती सूत्र : ৩
