________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ८ उ.१ सू. ३ सूक्ष्मपृथ्वीकायस्वरूपनिरूपणम् ५१ तमामभा-तमस्तमःप्रभाख्याधःसप्तम०,पर्याप्तकापर्याप्तकभेदेन द्विविधाःप्रज्ञप्ताः । 'समुच्छिमजलयरतिरिक्व० पुच्छा ? संमूछिमजलचरतिर्यग्योनिकपञ्चेन्द्रियप्रयोग परिणताःखलु पृच्छा ? तथा च ते कतिविधाः प्रज्ञप्ताः ? भगवानाह-'गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता' हे गौतम ! ते संमूछिमजलचरतिर्य ग्योनिकपञ्चेन्द्रियप्रयोगपरिणताः पुद्गला द्विविधाः प्रज्ञप्ताः, तानेवाह-तं जहा'-तद्यथा-'पज्जत्तग० अपज्जत्तग०' पर्याप्तकसमूच्छिमजलचरतियंग्योनिकपचेन्द्रियप्रयोगपरिणताः, अपर्याप्तकसमूच्छिमजलचरतियग्योनिकपश्चेन्द्रियप्रयोगरिणाताश्च । 'एवं गब्भवतिया वि' एवं संमूच्छिमजलचरतिर्यग्योनिकवदेव गर्भव्युत्क्रान्तिकाः गर्भजा तरहसे यावत् शर्कराप्रभा,बालुकाप्रभा, पङ्कप्रभा, धूमप्रभा तमःमभा और तमस्तमप्रभा इन नीचेकी सात पृथिवियाँ पर्याप्तक और अपर्याप्तकके भेदसे दो प्रकारके कहे गये हैं। 'समुच्छिमजलयरतिरिक्खपुच्छा' अब गौतम प्रभुसे ऐसा पूछते हैं कि हे भदन्त ! संमूच्छिम जलचर पचेन्द्रिय तिर्यग्योनिक प्रयोगपरिणत पुद्गल कितने प्रकारके कहे गये हैं ? उत्तरमें प्रभु कहते हैं 'गोयमा' हे गौतम ! 'दुविहा पण्णत्ता' वे संमूच्छिम जलचर तिर्यक्योनिक पंचेन्द्रिय प्रयोगपरिणत पुद्गल दो प्रकारके कहे गये हैं । 'तंजहा' जो इस प्रकारसे हैं 'पज्जत्तग. अपजत्तग०' पर्याप्तक संमृच्छिम जलचर तिर्यग्योनिक पंचेन्द्रिय प्रयोग परिणत एवं अपर्याप्तक संमूछिम जलचर तिर्यग्योनिक पंचेन्द्रियप्रयोगपरिणत 'एवं गब्भवक्कंतिया वि' संमृच्छिमजलचर तिर्यग्योनिक की तरह ही गर्भज भी जलचर तिर्यग्योनिक पंचेन्द्रियप्रयोगपरिणत पुद्गल पर्याप्तक अपर्याप्तकके भेद से दो प्रकारके हैं । तथा (समुच्छिપંકભા, ધ્રુમપ્રભા, તમઃપ્રભા, અને તમસ્તમાપ્રભા, આ નીચેની સાત પૃથ્વીઓના નારકેના પણ પર્યાપ્તક અને અપર્યાપ્તકના ભેદથી બે, બે પ્રકાર સમજવા.
गौतम स्वामीन। प्रश्न-संमच्छिम जलयर तिरिक्ख पुच्छा' HEra ! સંમૂર્છાિ મજલચર તિયચનિક પંચેન્દ્રિય પ્રયોગપરિણત પુદગલ કેટલા પ્રકારના કહ્યાં છે?
उत्तर-'गोयमा ! 3 मौतम ! दविहा पण्णत्ता-तंजहा' सभूछि २४सय२ તિર્યચનિક પંચેન્દ્રિય પ્રયોગપરિણત પુદગલા નીચે પ્રમાણે બે પ્રકાર કહ્યાં છે
'पज्जत्तग. अपज्जत्तग' (१) पर्याप्त सभूमि ४१२२ तिय ययानि પંચેન્દ્રિયપ્રયોગપરિણત, અને (૨) અપર્યાપ્તક સંમૂચ્છિ જલચર તિર્યચનિક પંચેન્દ્રિય प्रयोगपरिणत YEस. 'एवं गब्भवतिया वि स भूमि सय२ तिय ययानिटनी જેમ ગર્ભજ જલચર નિયચયિક પંચેન્દ્રિય પ્રગપરિણત પુદગલના પણ પર્યાપ્તક અને
श्री. भगवती सूत्र :