________________
३४६
भगवतीभूत्रो तत्र सयोगिकेवलज्ञानं त्रयोदशगुणस्थानकवर्तिनो जीवस्य, अयोगिकेवलज्ञान तु चतुर्दशगुणस्थानकवर्तिनो जीवस्य भवति । सिद्धकेवलज्ञान द्विविधम् १ अनन्तरसिद्धकेवलज्ञानम्, परम्परसिद्धकेवलज्ञानञ्च । तत्र अनन्तरसिद्धकेवलज्ञान १५ पञ्चदशविधम्- १ तीर्थसिद्धम्, २ अतीर्थसिद्धम्, ३ तीर्थङ्करमिद्धम्, ४ अतीर्थङ्करसिद्धम्, ५ स्वयंबुद्धसिद्धम्, ६ प्रत्येकबुद्धसिद्धम्, ७ बुद्धबोषितसिद्धम्, ८ स्त्रीलिङ्गसिद्धम्, ९ पुरुषलिङ्गसिद्धम्, १० नपुसकलिङ्गसिद्धम्, ११ स्वलिङ्गसिद्धम्, १२ अन्यलिङ्गसिद्धम्, १३ गृहस्थलिङ्गसिद्धम्, १४ एकसिद्धम्, १५ अनेकसिद्धम् । परम्परसिद्धम् । केवलज्ञानम् १३ त्रयोदशविधम् १ अप्रथमसमयसिद्धम्, २ द्विसमयमिद्धम्, ३ त्रिसमयसिद्धम् , ४ चतुःसमयसिद्धम् ५ पञ्चसमयसिद्धम्, ६ षट्समयसिद्धम्, ७ सप्तसमयसिद्धम् , ८ अष्टसमयसिद्धम्, १ सयोगीका केवल ज्ञान, २ अयोगीका केवलज्ञान, और ३ सिद्धका केवलज्ञान तेरहवें गुणस्थानमें रहनेवाले जीवका जो केवलज्ञान हैं वह सयोगिकेवलज्ञान है अयोगी चौदहवें गुणस्थानवी जीवका जो केवलज्ञान है वह अयोगिकेवलज्ञान है, सिद्ध केवलज्ञान दो प्रकारका कहा गया १ अनन्तरसिद्ध केवलज्ञान, और दूसरा परम्परसिद्धकेवलज्ञान अनन्तरसिद्ध केवलज्ञान १५ प्रकारका कहा गया है -१ तीर्थसिद्ध, २ अतीर्थसिद्ध, ३ तीर्थङ्करसिद्ध, ४ अतीर्थ करसिद्ध, ५ स्वयं बुद्धसिद्ध, ६ प्रत्येकबुद्धसिद्ध, ७ बुद्धबोधितसिद्ध, ८ स्त्रीलिङ्गसिद्ध, ९ पुरुषलिङ्गसिद्ध, १० नपुंसकलिङ्गसिद्ध, १ स्वलिङ्गसिद्ध,। १२ अन्यलिङ्गसिद्ध, १३ गृहस्थलिङ्गसिद्ध, १४ एकसिद्ध, १५ अनेकसिद्ध, परम्परासिद्धकेवलज्ञान १३ प्रकारका कहा गया है-१ अप्रथमसमयसिद्ध, २ द्विसमयसिद्ध, ३, त्रिसमयसिद्ध, ४ चतुःममयसिद्ध, ५ पंचसमयसिद्ध, ६ षट्समयसिद्ध, સિદ્ધનું કેવળજ્ઞાન એ રીતે ત્રણ પ્રકારનું હોય છે. તેમાં ગુણસ્થાનમાં રહેવાવાળા જીવનું જે કેવળજ્ઞાન છે તે સંયોગિ કેવળજ્ઞાન છે અને ચૌદમાં ગુણરથાનવતી જીવનું જે કેવળજ્ઞાન છે તે અગિક કેવળજ્ઞાન છે. સિદ્ધ કેવળજ્ઞાન એક અનંતસિદ્ધ કેવળજ્ઞાન અને બીજું પરંપરસિદ્ધ કેવળજ્ઞાન એ ભેદથી બે પ્રકારનું છે. અનન્તર સિદ્ધજ્ઞાન ૧૫ ५.२ प्रा२नु छ. १ ती सिद्ध, २ अतीय सि, 3 ति ४२ सिद्ध, ४ मतिय ४२ सिद्ध ૫ સ્વયં બુદ્ધસિદ્ધ, ૬ પ્રત્યેક બુદ્ધસિદ્ધ, ૭ બુદ્ધબેધિક સિદ્ધ, ૮ સ્ત્રીલિંગ સિદ્ધ, ૯ પુરુલિંગ સિદ્ધ, ૧૦ નપુસકલિંગ સિદ્ધ, ૧૧ સ્વલિંગ સિદ્ધ, ૧૨ અન્યલિંગસિદ્ધ, ૧૩ ગૃહસ્થલિંગસિદ્ધ, ૧૪ એક સિદ્ધ અને ૧૫ અનેક સિદ્ધ. પરંપરાસિદ્ધ કેવળજ્ઞાન નીચે પ્રમાણે તે પ્રકારનું છે.– ૧ અપ્રથમસમયસિદ્ધ ૨ દ્વિસમયસિદ્ધ, ૩ ત્રિસમય
श्री. भगवती सूत्र :
