________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ८ उ. २ उद्देशकविषयविवरणम्
२६५ मत्यज्ञानादि साकारोपयोगिनः, अनाकारोपयोगिनो जीवाः, सयोगिनः, सलेश्याः जीवाः, कृष्णादिलेश्याः, सकपायिणो जीवाः अषायिणो जीवाः सवेदावेद जीवाः, आहारकानाहारका जीवाः, मतिश्रतावधि मनःपर्यव केवलज्ञानविषयाः, मत्यज्ञान - श्रुताज्ञान – विभङ्गज्ञानविषयाः, ज्ञानिनो ज्ञानितया स्थितिकालः, ? आभिनिबोधिकादि दशस्थितिकालः, मतिश्रुतादिज्ञानपर्यायाः पञ्चज्ञानपर्यायाल्प बहुत्वम् मत्यज्ञानादि त्रयाल्पबहुत्वम्, पञ्चज्ञान-यज्ञानपर्यायाल्पबहुत्वम् ।
अष्टमशतकस्य द्वितीय उद्देशकः उपयोगवाले जीव मत्यज्ञान साकार उपयोगवाले जीव अनाकार उपयोग वाले जोव, संयोगी जीव, सलेश्य जीव, कृष्णादि लेश्यावाले जीव, सकषायी जीव, अकषायी जीव, वेदसहित जीव, वेदरहित जीव, आहारक, अनाहारक जीव, ये सब जीव ज्ञानी हैं कि अज्ञानी हैं ? ऐसे प्रश्न और इनके उत्तर । मतिज्ञान, श्रुतज्ञान, अवधिज्ञान, मनः पर्यवज्ञान और केवलज्ञान इन सबका तथा मत्यज्ञान ताज्ञान,, विभङ्गज्ञान इन सबका विषय कथन ज्ञानी ज्ञानीरूपसे कितना समय तक स्थित रहता है ऐसा प्रश्न और इसका उत्तर । आभिनियोधिक आदि दशकी स्थितिका काल कथन मतिश्रुत आदि ज्ञानकी पर्यायोका कथन, पांचज्ञान पर्यायोंका अल्पबहुत्व कथन मत्यज्ञान आदि तीन का अल्प बहुत्व कथन, पांच ज्ञान, तीन अज्ञान इन को पर्यायोंके अल्पबहुत्वका कथनः ।
વિનાના જીવ, શ્રેત્ર ઇન્ડિયા લિબ્ધિવાળા જીવ અને શ્રેત્ર ઈન્દ્રિયાદિ લબ્ધિ વિનાના જીવ, સાકાર ઉપયોગવાળાં જીવ, અભિનિબંધિક સાકાર ઉપગવાળા જીવ, મત્યજ્ઞાન સાકાર ઉપગવાળા જીવ, અનાકાર ઉપગવાળા જીવ, સંગી જીવ, સલેશ્ય જીવ, કૃષ્ણાદિ લેશ્યાદિ છવ, કષાયવાળા છવ, કષાય વિનાના જીવ, વેદ સહિત જીવ અને વેદ રહિત જીવ, આહારક, અનાહારક જીવ એ બધા જ જ્ઞાની છે કે નહિં તેવો પ્રશ્ન અને ઉત્તર મતિજ્ઞાન, સુતાઝન, અવધિજ્ઞાન, મન:પર્યવજ્ઞાન અને કેવળજ્ઞાન, એ બધાના તથા મયજ્ઞાન, કૃતાજ્ઞાન, વિર્ભાગજ્ઞાન, એ સર્વના વિષયોનું વર્ણન જ્ઞાની જ્ઞાનીપણાથી કેટલા સમય સુધી રહી શકે છે તે પ્રશ્ન અને તે ઉત્તર આભિનિધિક આદિ દક્ષની સ્થિતિના સમયનું કથન, મતિ, કૃત આદિ જ્ઞાનની પર્યાનું કથન. પાંચ જ્ઞાન પર્યાનું અ૫ બહત કથન મત્ય જ્ઞાનાદિ ત્રણનું અ૫ બહુવ કથન. પાંચ જ્ઞાન, ત્રણ અજ્ઞાન અને તેની પર્યાના અલ્પ બહત્વનું કથન.
श्री. भगवती सूत्र :
