________________
भगवतीसत्रे तदेव अन्तर्मुहूर्तमेव । गौतमः-पृच्छति-'अह भंते ! अयसि-कुसुंभग-कोदवकंगु-वरग-रालग-कोदुसग-सण-सरिसव-मूलगबीय माईणं-एएसिणं धण्णाणं ?' हे भदन्त ! अथ अतसी, अलसी इति भाषाप्रसिद्धाः, कुसुम्भका रक्तवर्ण पुष्पवन्तः, कोद्रवः, कङ्कः, वरट्टः, रालगः कङ्घविशेषः, कोदूषकः कोद्रव विशेषः, सणः प्रसिद्धः, सर्षपः प्रसिद्धः, मूलकबीजं शाकविशेषबीजम् आदीनाम् अतसीप्रभृतीनाम् एतेषाम् धान्यानाम् कियत्कालावधि योनिः तिष्ठति?
भगवानाह-' एयाणं वि तहेव, नवरं-सत्त संवच्छराई, सेसं तं चेव ।' हे गौतम ! एतेषामपि अतसीप्रभृतीनां तथैव अङ्कुरोत्पादनसामर्थ्य विज्ञेयम्, तं चेव' कि इनका उत्कृष्ट काल पांच वर्षतकका है बाकी का जघन्य काल तो एक अन्तर्मुहूर्तका ही है। ____ अब गौतम पुनः प्रभुसे ऐसा पूछते हैं कि 'अह भंते ! अयसि कुसुंभग कोदव कंगु-वरग-रालग-कोदुसग-सण-सरिसव-मूलगवीयमाईणं एएसिं धण्णाणं' हे भदन्त ! अतसी-अलसी, कुसुम्भक-रक्तवर्णपुष्पवाला धान्यविशेष, कोद्रव कोदों, कङ्ग-कांगनी, वरट्ट धान्यविशेष, रालगकांगनीविशेष, कोदृषक-कोद्रवविशेष, सन् , सरसों, मूलकबीज शाकविशेषका बीज इन सब अलसी आदि धान्योंका अपने२ अङ्करोको उत्पन्नकरनेका काल कितने समयतकका है ? इसके उत्तरमें प्रभु उनसे कहते हैं कि 'एयाणं वि तहेव नवरं सत्त संवच्छराई सेसं तं चेव' इन अलसी आदि धान्यों का अपने२ अङ्करोंको उत्पन्न करनेका समय અંકુરોત્પાદનકાળ પાંચ વર્ષ સુધી હોય છે, તેમને જઘન્ય (ઓછામાં ઓછો ) અંકુત્પાદનકાળ તે શાલી આદિ ધાન્યના જેટલે જ–અંતમુહૂર્તને છે.
वे गौतम २वामी महावीर प्रभुने प्रश्न पूछे छे ?- 'अह भंते ! अयसि, कुमुंभग, कोदव, कंगु, वरग, रालग, कोदुसग, सण, सरिसव, मूलगबीयमाईणं एए सि धण्णाणं? 3 महन्त ! मसी, सुभम (aleगना इसावा
मे धान्य) अश, i, १२६ (४ ४२नु मना), सग (४ प्रश्न ४ion), કેષક (એક પ્રકારના કેદરા), શણ, સરસવ, મૂળાના બીજ આદિ ધાને અંકુત્પાદન કાળ કેટલે કહ્યો છે?
___उत्त२- 'एया णे वि तहेव - णवर सत्त संवच्छराई - सेसं तं चेव' અળસી આદિ ધાને પિતપતાના અંકુરને ઉત્પન્ન કરવાને કાળ પણ શાલી આદિ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫