________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.७ उ. १ सू.७ अदुःखीजीवनिरूपणम्
२९५
"
दनेन, निरिन्धनतया कर्मेन्धनराहित्येन पूर्वप्रयोगेण सकर्मतावस्थायां गति परिणामत्वेन अकर्मणः कर्मरहितस्य जीवस्य गतिः प्रज्ञाप्यते = कथ्यते तीर्थङ्करै रिति भावः ॥ सू. ६ ॥
मूलम् - 'दुक्खीणं भंते! दुक्खे णं फुडे, अदुक्खी दुक्खेणं फुडे ? गोयमा ! दुक्खी दुक्खे णं फुडे, णो अदुक्खी दुक्खेणं फुडे । दुक्खीणं भंते! नेरइए दुक्खेणं फुडे । अदुक्खी नेरइए दुक्खेणं फुडे ? गोयमा ! दुक्खी नेरइए दुक्खे णं फुडे. णो अदुक्खी नेरइए दुक्खेणं फुडे ! एवं दंडओ, जाव - वेमाणिया णं ! एवं पंच दंडगा नेयद्वा- दुक्खी दुक्खे णं फडे १, दुक्खी दुक्खं परियाय २, दुकखी दुक्खं उदीरेइ ३, दुक्खी दुक्खं des ४, दुक्खी दुक्खं । निज्जरेइ ५ ॥ सू० ७
छाया - दुःखी खलु भदन्त ! दुःखेन स्पृष्टः, अदुःखी दुःखेन स्पृष्टः ? गौतम ! दुःखी दुःखेन स्पृष्टः, न अदुःखी दुःखेन स्पृष्टः, दुःखी खलु भदन्त ! उर्ध्वगति करनेके स्वभावके कारण, बंधन छेद हो जानेके कारण, कर्मरूप इंधन से रहित होजानेके कारण, तथा पूर्वप्रयोगके कारण सकर्मावस्था में प्राप्त गतिपरिणामके कारण कर्मरहित हुए भी जीवकी गति तीर्थंकरोंने लोकान्ततक कही है ||०६ ||
'दुक्खी णं भंते' इत्यादि ।
सूत्रार्थ - (दुक्खी गं भंते ! दुक्खेणं फुडे, अदुक्खी दुक्खेणं फुडे, हे भदन्त ! दुःखी दुःखसे स्पृष्ट होता है कि अदुःखी दुःखसे स्पृष्ट होता है ? (गोयमा) हे गौतम ! ( दुक्खी दुक्खेणं फुडे णो अदुक्खी
ખંધન (ક'અ'ધન) છેદાઈ જવાને કારણે, કર્રરૂપ ઇન્ધનથી રહિત થઈ જવાને કારણે, તથા પૂ`પ્રયેાગને કારણે- સક અવસ્થામાં પ્રાપ્ત કરેલા ગતિપરિણામને કારણેકમ રહિત બનેલા જીવની ગતિ પણ તીકરાએ લેાકાન્ત સુધીની કહી છે. ાસુ. દા ‘grat o Яà !' Seufe
सूत्रार्थ - ( दुक्खीणं भंते ! दुक्खे णं फुडे, अदुक्खी दुक्खे णं फुडे ?) હે ભદન્ત ! દુઃખી જીવ દુઃખથી પૃષ્ટ (બદ્ધ) હાય છે, કે અદુઃખી જીવ દુ:ખથી સૃષ્ટ हाय छे ? (गोयमा !) गौतम । (दुक्खी दुक्खेणं फुडे, णो अक्क्खी है !
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : પ