________________
७३०
भगवतीसत्रे
क्रमणं पतिक्रमणसहितं धर्म च उपसंपद्य अङ्गीकृत्य खलु विहर्तुं स्थातुम् 'इच्छामः' इति पूर्वेणान्वयः । तत्र आदिमान्तिमजिनयोरादिनाथ - महावीरयोरेव नियमेनावश्यं कर्तव्यः समतिक्रमणो धर्मः अन्येषां तु मध्यमानां द्वाविंशतितीर्थकराणां कदाचित्क एव सहेतुकः प्रतिक्रमणधर्मः, उक्तश्च -
"
66
सपडिकमणो धम्मो, पुरिमस्स य पच्छिमस्स य जिणस्स । मज्झिमगाण जिणाणं, कारणजाए पडिकमणं " ॥ १ ॥ सप्रतिक्रमणो धर्मः पूर्वस्य च पश्चिमस्य च जिनस्य । मध्यमकानां जिनानां कारणजाते प्रतिक्रमणम् " ॥ २ ॥
ततो भगवानाह - ' अहामुहं देवाणुपिया ! मा पडिबंधं करेह ' भो देवानुप्रियाः ! यथासुखं यथा सुखं भवेत्तथा क्रियन्ताम्, किन्तु प्रतिबन्धं विलम्बं जिन - आदिनाथ और महावीर को ही नियम से प्रतिक्रमण सहित धर्म अवश्य करणीय है और अन्य २२ तीर्थकरों को वह प्रतिक्रमण अतिचार लगने पर करने का है-कहा है कि
"सपडिक्कमणो धम्मो पुरिमस्स य पच्छिमस्स य जिणस्स । मज्झमगाण जिणाणं कारणजाए पडिक्कमणं ॥१॥" प्रतिक्रमण सहित धर्म आदिजिन औरअन्तिम जिनको होता है और मध्य जिनके कारण होने पर प्रतिक्रमणकिया जाता है ।
66
जब उन स्थविरों ने ऐसा कहा तब श्रमण भगवान महावीर ने उनसे कहा - ' अहासुहं देवाणुपिया ! मा पडिबंध करेह' हे देवानुप्रियो ! जैसा आपको रुचे वैसा आपलोग करें परन्तु इस कार्य में विलम्ब करना
જિન ( આદિનાથ ભગવાન ) અને અન્તિમ જિન ( મહાવીર ભગવાન ) ને નિયમથી જ પ્રતિક્રમણુ યુક્ત ધર્મ અવશ્ય કરવા ચેાગ્ય છે, એ સિવાયના ૨૨ તીવ્ર કરીને કયારેક કારણસર જ પ્રતિક્રમણ સહિત આચરવા ચૈાગ્ય છે. उह्युं पशु छे:
" पडिकमणो धम्मो पुरिमस्स य पच्छिमरस य जिणस्स । मज्झिमगाण जिणाण कारणजाए पडिकमण ॥ १ ॥ "
પ્રતિક્રમણ સહિત ધમ પહેલા જીન તથા છેલ્લા જીન ભગવાનને ગ્રાહ્ય થાય છે અનેમધ્યમ જીતને કાઈ પણ કારણ હાય તેજ પ્રતિક્રમણ કરાય છે.
જ્યારે તે સ્થવિરાએ આ પ્રમાણે કહ્યું ત્યારે શ્રમણુ ભગવાન મહાવીરે तेभने - ( अहासुह देवाणुविया ! मा परिबंध करेह ) हे हेवानुप्रियो ! આપને જેમ સુખ ઉપજે તેમ કરે, પણ આવા કામમાં નિલાખ કરવા એઈએ
श्री भगवती सूत्र : ४