________________
प्रमेयचन्द्रिका टी० श०५ ७० ८२० २ जीवादिवृद्धिहाम्यादिनिरूपणम् ६३७
जीवादीनां वृदिहासादिवक्तव्यता पूर्व पुद्गलानां निरूपणं कृतम् , ते च पुद्गलाः जीवोपग्राहका भवन्ति तान् उपकारकान् पुद्गलान् निरूप्य सम्पति उपकार्यान् जीवाभिरूपयितुमाह'भंते ! त्ति' इत्यादि।
मूलम् - भंते ! त्ति भगवं गोयमे समण जाव-एवं वयासी -जीवा णं भंते ! किं वइंति, हायंति, अवट्ठिया ? गोयमा ! जीवा णो वडुंति, णो हायंति, अवट्रिया। नेरइयाणं भंते ! किं वइंति, हायंति, अवटिया ? गोयमा! नेरइया वड्डेति वि, हायंति वि, अवटिया वि, जहा-नेरइया एवं जाव-वेमाणिया। सिद्धाणं भंते ! पुच्छा ? गोयमा! सिद्धा वटुंति, णो हायति अवट्रिया वि। जीवाणं भंते ! केवइयं कालं अवट्रिया ? सव्वद्धं । नेरइयाणं भंते ! केवइयं कालं वइंति ? गोयमा ! जहणणेणं एगं समयं, उकोसेणं आवलियाए असंखेजहभागं, एवं हायंति वा। नेरइया णं भंते ! केवइयं कालं अवडिया ? गोयमा ! जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं चउवीसं मुहुत्ता। एवं सत्तसु वि पुढवीसु वडंति, हायंति-भाणियन्वा, णवरं-अवट्टिएसु इमं णाणतं, तं जहा-रयणप्पभाए पुढवीए अडयालीसं मुहुत्ता, सकरप्पभाए चउद्दस राइंदिया, वालुयप्पभाए मासं, पंकप्पभाए दो मासा, धूमप्पभाए चत्तारिमासा,तमाए अट्टमासातमतमाए बारसमासा। असुरकुमारावि वडंति, हायंति,जहा नेरइया, अवट्टिया जहण्णेणं हैं। इसी तरह से भावाप्रदेशों से द्रव्याप्रदेशोंमें पांच हजार क्षेत्राप्रदेशों में दस हजार जो बढते हैं सोसप्रदेशोंमें से इतने ही घट जाते हैं।।सू०१॥ જે વધે છે, તે પ્રદેશમાં ઘટે છે. આ વાતને સમજાવવા માટે સંસ્કૃત ટકામાં કે આપવામાં આવ્યા છે. તે જોઈ સમજી લેવું એ સૂત્ર ૧.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૪