________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०५ ७० ८ सू० १ पुदगलस्वरूपनिरूपणम् ५९३ सपदेशः । यदि खलु आर्य ! कालादेशेन सर्वपुद्गलाः सार्धाः, समध्याः, सप्रदेशाः, एवं ते एकसमयस्थितिकोऽपि पुद्गलः सार्धः, समध्यः, सप्रदेशः, तदेव। यदि खलु आर्य ! भावादेशेन सर्वपुद्गलाः सार्धाः, समध्याः, सप्रदेशाः, एवं ते एक गुणकालकोऽपि पुद्गलः सार्धः, समध्यः, सप्रदेशः, तदेव। अथ ते एवं न भवति, ततो यद् वदसि -- 'द्रव्यादेशेनायि सर्वपुदगलाः सार्धाः, (जइणं अज्जो ! कालादे सेणं सधपोग्गला स अदा, समज्झा मपएमा) हे आर्य ! यदि काल की अपेक्षा समस्त पुगल सार्ध, सनध्य और प्रदेश सहित माने जावे ( एवं ते एगसमय लिइए वि पोग्गले स अड्डे समज्झे) तो इस तरह से एक समय की स्थितिवाला पुद्गल भी सार्ध, समध्य
और प्रदेशसहित माना जावेगा । (जइणं अज्झो ! भावादेमेणं सबपोग्गला स अदा, समझा, सपएसा-एवं ते एगगुणकालए वि पोग्गले स अड़े समज्झे सपएसे तं चेव' यदि हे आर्य ! भाव की अपेक्षा समस्त पुद्गल सार्ध समध्य और प्रदेश सहित माना जावे तो इस स्थिति में कृष्णगुण का एक अंश वाला पुद्गल भी अर्धभाग सहित, मध्यभागसहित और प्रदेश सहित माना जावेगा, अनर्ध, अमध्य और अप्रदेश नहीं माना जावेगा, (अह ते एवं न भवइ तो जं वयसि-यादेसेगं वि सव्वपोग्गला स अट्टा, समज्झा, सपएसा, णो अणडा, अमज्झा, अप. एसा-एवं खेत्तकालभावादेसेण वि तंणंमिच्छा) और जो तुम्हारे मता
( जइण अज्जो ! कालादेसेण सव्यपोग्गला सअड्ढा, समज्ज्ञा, सपएसा ) 8 આયજે કાળની અપેક્ષાએ સમસ્ત પુદ્ગલેને અર્ધભાગ, મધ્યભાગ અને प्रदेशथी युक्त भनामां आवे, ( एवं ते एगसमयदिइए वि पोग्गले सडडे, समझे ) त मे समयनी स्थितिवाणा पुरसने ५२ मला, मध्यभाग भने प्रदेशथी युत भान ५री. ( जइण अज्जो! भावादेसणं सत्यपोग्गला सअड्ढा, समज्झा, सपएमा-एवं ते एगगुणकालए वि पोग्गले सअइहे. समझे, सपएसे तं चेत्र) आर्य ने मानी अपेक्षा समस्त पद्धतीने मधભાગ સહિત અને પ્રદેશ સહિત માનવામાં આવે, તે કૃષ્ણગુણના એક અંશ. વાળા પુદ્ગલને પણ અર્ધભાગ સહિત, મધ્યભાગ સહિત અને પ્રદેશ સહિત માનવું પડશે. તેને અર્ધભાગ રહિત, મધ્યભાગ રહિત અને પ્રદેશ રહિત માની शाये नही ( अह ते एव न भवइ, तो जं वयसि-दव्वादेसणं वि सव्व पोग्गला सअड्ढा, समझा, सरएसा, णो अणडूढा, अमज्झा, अपएसा-एवं खेत्तकाल भावादेसेण वि-तण मिच्छा) अने रे भारी मान्यता अनुसार सन
भ७५
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૪