________________
४७०
भगवतीखने प्रदेशविषयेऽपि आलापकः विज्ञेयः, तत्र अग्निकायमध्यप्रवेशविषये केवलं नवरं विशेषः पुनरयं यत् ‘छिचेत, भिद्योत वा' इत्यस्य स्थाने 'ध्मायेत ' इति भणितव्यम् ; दह्येत इति तदर्थः भस्मीभूतोभवेत् , इत्यर्थः तदालापको यथा 'अणंतपएसिए णं भंते खंधे अगणिकायस्स मज्ज्ञं मझेणं ओगाहेज्जा ? हंता,
ओगाहेज्जा, सेणं तत्थ झियाएज्जा ? गोयमा ! अत्थे गइए झियाएज्जा अत्थे गइए नो झियाएज्जा ' ' एवं पुक्खलसंवट्टगस्स महामेहस्स मज्ज्ञ मज्ोणं, तहिं उल्लेसिया' एवं तथैव असिधारावगाहनवदेव अनन्तप्रदेशिकपुद्गलस्कन्धपुष्करसंवतकस्य महामेघस्य मध्यंमध्येन प्रवेशविषयेऽपि आला पको बोध्यः, तत्र महामेघमध्यप्रवेशविषये केवलं नवरं विशेषः पुनरेतावानेव यत् पक कहा गया है उसी प्रकार का अग्निकाय के मध्य में प्रवेश करने में अनन्त प्रदेशो स्कन्ध का आलापक जानना चाहिये । परन्तु असिधारा आदि के ऊपर अनन्तप्रदेशी स्कन्ध के स्थित होने के विषय में जैसा आलापक कहा गया है उस आलापक की अपेक्षा इस अग्निकाय के बीच में प्रवेश करने के विषय में कथित अनन्तप्रदेशी स्कन्ध के आलापक में छिदने भिदने के स्थान में (ध्यायेत ) ऐसा पाठ बोलना चाहिये इस विषयक आलापक का आकार ऐसा है-(अणंतपएसिए णं भंते ! खंधे!अगणिकायस्स मज्झं मझेणं ओगाहेज्जा ? हंता ओगाहेज्जा, से णं तस्थ झियाएज्जा ? गोयमा ! अत्थेगहए झिपाएजा, अत्धेगइए नो झियाएजा एवं संवगस्स महामेहस्स मझमझेण-तहिं उल्लेसिया) इसी तरह से यह भी समझ लेना चाहिये कि जब कोई एक अनन्तप्रदेशी स्कन्ध जो स्थूलाकार में परिणमित हुआ है पुष्करसंवर्तक महाપક કહ્યો છે, એ જ પ્રકારને અગ્નિકાયની અંદર પ્રવેશ કરવા વિષેને અનંત પ્રદેશી સ્કંધને આલાપક સમજ. પણ અસિધાર આદિ ઉપર રહેતા અનંત પ્રદેશી સ્કંધનું જે છેદન-ભેદન થવાની વાત કરી છે તેને બદલે અગ્નિમાં પ્રવેશ કરનાર અનંત પ્રદેશ સ્કંધના જવલનની વાત કરવી જોઈએ કારણ કે અગ્નિ દ્વારા તેનું છેદન-ભેદન થઈ શકતું નથી પણ તે તેમાં બળી શકે છે. તે આલા५४ (प्रश्नोत्तरे। ) ! प्र४२ना मनावी शाय-" अणतपएसिए ण भंते ! खंधे ! अगणिकायस्स मज्झं मझेण ओगाहेज्जा ? " " हता, ओग हेज्जा'" " से ण तस्थ झियाएज्जा ? " " गोयमा ! अत्थेगइए झियाएज्जा, अत्थेगइए नो झियाएज्जा" * एवं संवदृगस्स महामेहस्स मज्झमज्झेण-तहिं उल्लेसिया ” मे४ प्रमाणे ये વાત સમજી લેવી કે જ્યારે કે એક અનંત પ્રદેશી સ્કન્ધ કે જે સ્થૂલાકાર પરિણમિત થયેલ છે, પુષ્કર સંવર્તક નામના મહામેઘની વચ્ચે પ્રવેશ કરે છે
श्री.भगवती सूत्र:४