________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० ५ उ०७ ०२ परमाणुपुद्गलादिस्वरूपनिरूपणम् ४६५ महामेघस्य मध्यं मध्येन, तत्रार्द्रः स्यात् । एवं गङ्गायाः महानद्याः प्रतिस्रोतः शीघ्रम् आगच्छेत्, तत्र विनिघातम् आपद्येत, उदकावर्त वा उदकबिन्दु वा, अवगाहेत, तस्मात् तत्र पर्यापद्येत ॥ ०२ ॥
टीका - पुद्गलाधिकारात् तद्विशेषवक्तव्यतामाह- परमाणुपोग्गले गं भंते!' इत्यादि । ' परमाणुयोग्गले गं भंते! असिधारं वा, खुरधारं वा ओगा
"
यही अग्निमें प्रविष्ट होने वाले अनन्तप्रदेशी स्कन्ध विषयक आलापक में विशेषता है । ( एवं पुक्खल संवहगस्स महामेहस्स मज्झं मज्झेणं तहिं उल्लेसिया ) इसी प्रकार से वह परमाणु पुद्गल असंख्यातप्रदेशी और अनंतप्रदेशी स्कन्ध पुष्कर संवर्त नाम के महामेघ के भीतर प्रविष्ट हो सकता है क्या ? ऐसा प्रश्न करना चाहिये और उसके समाधान में हाँ, वह वहां प्रविष्ट हो सकता है ऐसा उत्तर समझ लेना चाहिये " तथा - वहां प्रविष्ट होकर वह छिदता भिदता नहीं है किन्तु गीला हो सकता है क्या ? ऐसा कथन इस आलापक सूत्र में जोड़ लेना चाहिये । ( एवं गंगाए महानईए पडिसोयं हव्वं आगच्छेज्जा, तहिं विणिहायं आवज्जेज्जा, उदगावत्तं वा उद्गबिंदु वा ओगाहेजा, से णं तस्थ परियावज्जेज्जा ) इसी तरह से ऐसा भी समझना चाहिये कि अनन्त प्रदेशी स्कन्ध गंगामहा नदी के प्रवाह में आ सकता है और वहां वह प्रतिस्खलित हो सकता है तथा इसी तरह से वह पानी की भँवर में या उसकी बिन्दु में प्रविष्ट होकर नष्ट हो सकता है।
ભેદ્યાતા નથી પણ બળી જાય છે. એટલી જ અગ્નિમાં પ્રવેશ કરનાર અનંત अद्वेशी स्न्धभां विशिष्टता छे. ( एवं पुक्खलसंवहगस्त महामेहस्स मज्झ मझेणं तहिं उल्लेसिया ) प्रमाणे “ તે પરમાણુ પુદ્ગલ, અસખ્યાત પ્રદેશી પુદ્ગલ સ્કન્ધ અને અનત પ્રદેશી પુલ ધ પુષ્કર સવત નામના મહા મેઘની અંદર પ્રવેશી શકે છે ખરા ? ” એવા પ્રશ્ન પૂછવા જોઇએ અને “હા, તે ત્યાં પ્રવેશ કરી શકે છે, ” એવા તેના ઉત્તર સમજવા જોઇએ. અને ત્યાં પ્રવેશીને તે ઇંદ્યાતા-ભેદાનેા નથી પણ ભીંજાય છૅ, ” એવું કથન પણ ગ્રહણુ १२ मे. ( एवं गंगाए महानईए पडिसोयं हव्वं आगन्छेज्जा, तोह विणिहायं आवज्जेज्जा, उगावत्तं वा उद्गबिंदु वा ओगाहेज्जा, से णं तत्थ परियावज्जेज्जा ) એજ પ્રમાણે એ વાત સમજી લેવી કે અનંત પ્રદેશી સ્કન્ધ ગગા મહા નદીના પ્રવાહમાં આવી શકે છે અને તેના પ્રવાહ સાથે વહી શકે છે, તથા એજ પ્રમાણે તે પાણીના વમળમાં અથવા તે તેના જળકમાં પ્રવેશીને નાશપામી શકે છે.
भ ५९
श्री भगवती सूत्र : ४
ܕ
