________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०५उ०६सू०२ गृहपतिभाण्डाग्निकायस्वरूपनिरूपणम् ३८७ ताओ भंडाओ आरंभिया किरिया कज्जइ, जाव-अपञ्चक्वाणकिरिया कज्जइ' हे गौतम ! गाथापतेः तस्माद् भाण्डाद् आरम्भिकी क्रिया क्रियते भवति, यावत्पारिग्रहिकी मायाप्रत्ययिकी अप्रत्याख्यानिकी क्रिया भवति, । किन्तु ' मिच्छादसणवत्तिया किरिया सिय कज्जइ, सिय नो कज्जइ, ' तस्य गाथापतेः मिथ्यादर्शनप्रत्ययिकी क्रिया स्यात् कदाचित् क्रियते भवति, अथ च स्यात् कदाचित् नो क्रियते नो भवति गाथापतेः मिथ्यादृष्टयवस्थायां मिथ्यादर्शनप्रत्ययिकी क्रिया भवेत् , सम्यग्दृष्टयवस्थायां तु तस्य सा नो भवेदित्याशयः, परन्तु-'कइय. स्स ताओ सव्वाओ पयणुई भवंति' क्रयिकस्य ताः उपयुक्ताः सर्वाः क्रिया प्रतनुकी भवन्ति हस्वीभवन्ति, क्रयिकस्याप्राप्तभाण्डत्वेन तद्गतक्रियाणामल्पत्वात् , गाथाहे गौतम ! ( गाहावइस्स ताओ भंडाओ आरंभिया किरिया कज्जइजाव अपच्चक्खाण किरिया कज्जइ ) गाथापति को-घरधनी को-उन भाण्डों से आरंभिकी क्रिया लगती है यावत् अप्रत्याख्यानप्रत्ययिकी क्रिया लगती है-यहां यावत् शब्द से " पारिग्रहिकी, मायाप्रत्ययिकी" इन दो क्रियाओं का ग्रहण हुआ है किन्तु ( मिच्छादसणवत्तिया किरिया सिय कज्जइ सिय नो कज्जइ ) मिथ्यादर्शन प्रत्ययिकी जो क्रिया है वह वहां भजनीय कही गई है, कारण इसका यह है कि यदि गाथापति मिथ्यादृष्टि है तो उसे मिथ्यादर्शन निमित्तक क्रिया लगेगी ही और यदि गाथापति मिथ्यादृष्टि नहीं है सम्यग्दृष्टि है, तो उसे यह क्रिया नहीं लगेगी । परन्तु (कइयस्स ताओ सव्वाओ पयणुई भवंति) जो उन भाण्डों का खरीददार है उसे ये सब क्रियाएँ अल्पमात्रा में ही लगेंगी। क्यों कि खरीददार ने उन भाण्डों को उस गाथापति के यहां से अभीतक
ગૌતમ સ્વામીના આ પ્રશ્નનો ઉત્તર આપતા મહાવીર પ્રભુ કહે છે – “ गोयमा !” ॐ गौतम ! “गाहावइस्स ताओ भंडाओ आरंभिया किरिया फज्जइ जाव अप्पच्चक्खाणकिरिया कज्जइ" पास। वयनार ते उत्थन ते વાસણને લીધે આરંભિકી, પારિગ્રહિકી, માયા પ્રત્યયિકી અને અપ્રત્યાખ્યાનિકી ठिया सारी. ५२न्तु " मिच्छादसणवत्तिया किरिया सिय कज्जइ, सिय नो कज्जा" પણ તેને મિથ્યાદર્શન પ્રત્યયિકી ક્રિયા લાગે પણ ખરી અને ન પણ લાગે. જે તે વ્યાપારી સમ્યગ્દષ્ટિ હશે તે તેને મિથ્યાદશન પ્રત્યયિકી ક્રિયા લાગશે नही, पy ने त मिथ्याटि शे तो तेने ते या शे. परन्तु “कइयस्स ताओ सव्वाओ पयणुई भवंति" ते वास। मरीना२ भासने ते पांय ક્રિયાઓ અલ્પ માત્રામાં લાગશે. કારણ કે તેણે તે વાસણને તે વ્યાપારીને
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૪
