________________
प्रमैयचन्द्रिका टीका श०५ उ० ५ सू० २ अन्यतीथिकवक्तव्यताकथनम् ३३९ वेदयन्ति, अनेवभूतामपि वेदना वेदयन्ति । तत् केनार्थेन तच्चैव ? गौतम ! ये खलु नैरयिकाः यथा कृतानि कर्माणि तथा वेदनां वेदयन्ति, ते खलु नैरयिकाः एवंभूतां वेदनां वेदयन्ति, ते खलु नैरयिकाः अनेवभूतां वेदनां वेदयन्ति, तत् तेनार्थेन एवं यावत् वैमानिकाः । संसारमण्डलं ज्ञातव्यम् ॥ मू० २ ।। पि वेयणं वेदेति, अणेवभूयं पि वेयणं वेदेति ) हे गौतम ! नारक जीव एवंभूत वेदना को भी भोगते हैं तथा अनेवंभूत वेदना को भी भोगते हैं। (से केणटेणं तं चेव ) हे भदन्त । ऐसा आप किस कारण से कहते हैं कि नारकजीव एवंभूत वेदना को भी भोगते हैं, और अनेवभूत वेदना को भी भोगते हैं ? (जेणं नेरच्या जहा कडा कम्मा, तहा वेयणं वेदेति, तेणं नेरइया एवंभूयं वेयणं वेदेति, जेणं नेरइया जहा कडा कम्मा णो तहा वेयणं वेदेति,तेणं नेरइया अणेवंभूयं वेयणंयं वेदेति-से तेणटेणं एवं जाव वेमाणिया ) जो नारक जीव जैसा उन्होंने कर्म किया है उसी के अनुसार वेदना को भोगते हैं वे नारक जीव एवं भूत वेदना को भोगते हैं तथा जो नारक जीव जैसा कर्म किया है उस कृत कर्म के अनुसार वेदना को नहीं भोगते हैं वे नारक जीव अनेवंभूत वेदना को भोगते हैं ऐसा कहा जाता है। इस कारण हे गौतम ! मैंने ऐसा कहा है। इसी तरह से यावत् वैमानिकों में भी जानना चाहिये । (संसार मिन्न ४२नी बेहना माग छ ? “गोयमा ! नेरइयाण एवं भूय पि वेयण वेदेति, अणेवभूय पि वेयण वेदेति" गौतम ! ना२ मध अनुमानी વેદના પણ ભેગવે છે અને કર્મબંધથી જુદા પ્રકારની વેદના પણ ભેગવે છે. "से केणठेणत चेव ?" महन्त ! ॥५२॥ ४२00 से छ। नारी से ભૂત વેદનાનું પણ વેદન કરે છે અને અનેવંભૂત વેદનાનું પણ વેદન કરે છે.
" जे ण नेरइया जहा कडा कम्मा, तहा वेयण वेदेति, ते ण नेरइया एवं भूय वेयण वेदेति, जेग नेरइया जहा कडाकम्मा णो तहा वेयण वेदेति, तेण' नेरइया अणेवभूय वेयण वेदेति-से तेणठेण'." ना२४ ७३॥ तभणे रेखi કર્મો અનુસાર વેદના ભોગવે છે, તે નારકો એવંભૂત વેદના ભગવે છે, અને જે નારકો કરેલાં કર્મ અનુસાર વેદના ભગવતા નથી, તે નારકો અનેવંભૂત વેદના ભેગવે છે, એવું કહેવામાં આવે છે. હે ગૌતમ ! તે કારણે મેં એવું કહ્યું છે કે કેટલાક નારકો એવંભૂત વેદના ભેગવે છે અને કેટલાક અનેવંદભૂત वना व छ. “ एवं जाव वेमाणिया " वैमानिकी पर्य-तना विषयमा १५
श्री.भगवती सूत्र:४