________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० ५ उ०५ सू० २ अभ्यतीर्थिक वक्तव्य ताकथनम् ३३७
-
भूतां वेदनां वेदयन्ति, अस्त्येक केः प्राणाः, भूताः, जीवा, सच्चाः, अनेवंभूतां वेदनां वेदयन्ति । तत् केनार्थेन भदन्त ! एवमुच्यते अस्त्येक केः तदेव उच्चारयितव्यम् ? वह मिथ्याकहा है ( अहं पुण गोयमा । एवं आइक्खामि जाव परूवेमि, अस्थेगइया पाणा, जीवा, सत्ता, एवंभूयं वेयणं वेयन्ति अस्थेगइया पाणा, भूया, जीवा, सत्ता, अणेवंभूयं वेगणं वेदेति ) हे गौतम । मैं तो ऐसा कहता हूं यावत् प्ररूपित करता हूं कि कितनेक प्राण, कितनेक भूत, कितनेक जीव कितनेक सत्य, एवंभूत-अपने कर्मबंध के अनुसार वेदना का अनुभव करते हैं, तथा कितनेक प्राण, भूत, जीव, और सत्व अनेवंभूत - कर्मबंध के अनुसार नहीं किन्तु उससे भिन्न प्रकार की वेदना का अनुभव करते हैं। तात्पर्य यह है कि जैसा कर्म का बंध होता हैकितनेक जीव उसीके अनुसार वेदना का अनुभव करते हैं और कितनेक जीव ऐसे भी होते हैं जो कृतकर्मबंध के अनुसार वेदना का अनुभव नहीं भी करते हैं । ( से केणणं भंते! एवमुच्चइ, अत्थेगइया तं चैव उच्चारेroj) हे भदन्त ! ऐसा आप किस कारण से कहते हैं कि कितनेक प्राण, भूत आदिकृत कर्मबंध अनुसार वेदना का अनुभव करते हैं और कितनेक प्राण, भूत आदि कृतकर्मबंध के अनुसार नहीं, किन्तु उससे भिन्न प्रकार की वेदना का अनुभव करते हैं ? इस तरह से यहां पर पूर्वोक्तरूप से सब पाठ का उच्चारण करना चाहिये। (गोयमा !
સત્ત્વા કર્મબંધના ક્રમાનુસાર જ વેદનાને અનુભવ કરે છે, તે મિથ્યા કહે છે "अह पुण गोयमा ! एवं आइक्खामि जाव परूवेमि, अत्थेोगइया पाणा भूया, जीवा, सत्ता, एवं भूय' वेयण' वेयति अत्थेगयापाणा जीवा, सत्ता अणेव भूयं वेयणं वेदेति” હે ગૌતમ ! હું તે। એવું કહું છું, એવી પ્રજ્ઞાપના કરૂં છું અને એવી પ્રરૂપણા કરૂં છું કે કેટલાક પ્રાજી, કેટલાક ભૂત, કેટલાક સત્ત્વા અને કેટલાક જીવે તેમના કર્મ બંધના ક્રમાનુસાર કર્માનું વેદન કરે છે અને કેટલાક પ્રાણ, ભૂત, જીત્ર અને સત્યેકમબંધના ક્રમાનુસાર નહીં પણ એના કરતાં જુદા જ પ્રકારે વેદનાના અનુભવ કરે છે. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે જેવે કર્માંના ખધ હાય એ અનુસાર કેટલાક વા વેદનાના અનુભવ કરે છે, પણ કેટલાક જીવેા એવા પણ હાય છે કે જેઓ કૃતક બંધ અનુસાર વેદનાને અનુભવ કરતા નથી. " से केणट्टेण भंते ! एवमुञ्चइ, अत्थेगइया तचैव उच्चारयन्त्र
""
હે ભદ્દન્ત ! આપ શા કારણે જીવ અને સત્ત્વા કમ 'ધ અનુસાર
भ ४३
श्री भगवती सूत्र : ४
એવું કહે છે કે કેટલાક પ્રાણ, ભૂત, વેદનાના અનુભવ કરે છે અને કેટલાક
