________________
૬
भगवती सूत्रे
सूत्रेषु जीवविषयक बहुवचनालापकसूत्रेषु जीवै केन्द्रियवज : जीवपदम् एकेन्द्रिय पदानि पृथिवीकायादि विषयाणि वर्जयित्वा त्रिभङ्गको भङ्गत्रयं बोध्यम्, तथा जीवानां बहुत्वेन जीव पृथिवी कायादिविषयक एक एव भङ्गो विज्ञेयः, नैरयिं - कादिवैमानिकान्त विषय के कोनविंशत्यालापकाश्च पूर्ववदेव त्रिसंख्यका अवसेयाः तथाकाराश्चोपरि प्रदर्शिताः ॥ ०२ ॥
॥ शक्रदूत - हरिनैगमेषिनामदेववक्तव्यता प्रस्तावः मूलम् - हरीणं भंते ! हरिणेगमेसी सक्कदूए इत्थीगब्र्भ संहरमाणे किं गभाओ गब्भं साहरइ १, १, गब्भाओ जोणि साहरइर ? जोणीओ गब्भं साहरइ ३, १, जोणीओ जोणि साहरइ ४,१ गोयमा ! नो गब्भाओ गब्र्भ साहरइ १, नो गब्भाओ जोणिं साहरइ २, नो जोणिओ जोणि साहरइ३, परामुसिय परामुसिय अव्वाबाहेणं अव्वावाहं जोणिओ गब्भं साहरइ पभूणं भंते! हरिणेगमेसी सक्कस्स णं दूए इत्थी गब्भं न हसिरंसि वा, रोमकूवंसि वा, साहरितए वा, नीहरित्तए वा ?
एस जीवेगिदियवज्जो तियभंगो) जीवविषयक बहुवचनवाले आलापक सूत्रों में जीव पद और एकेन्द्रिय पृथिवी कायादि विषयक पदोंकों छोड़ कर तीन भंग जनाना चाहिये। अर्थात् जीव तथा पृथिवी वगैरह के जीव बहुत हैं इसलिये वहां पर एकवचनवाला भंग संभावित नहीं होता है। वहां तो " सात प्रकार के बंधक तथा आठ प्रकार के बंधक " ऐसा एक ही भङ्ग संभवता है । नारक आदि उन्नीस पदों में तीन भंग संभवित होते हैं । इस विषय को पीछे स्पष्ट किया गया है | सूत्र २ ||
સૂત્રેામાં જીવપદ અને એકેન્દ્રિય પૃથ્વીકાયાદિ વિષયક પદ્દાને છેડી દઈને ત્રણ ભંગ સમજવા જોઇએ. કારણ કે જીવ તથા પૃથ્વીકાય વગેરેના જીવાની સખ્યા ઘણી મેાટી છે. તેથી એક વચનવાળે ભંગ અહીં સભવી શકતા નથી. ત્યાં ai " સાત પ્રકારના અંધક તથા આઠ પ્રકારના અંધક” એવા એક જ લગ સભવે છે. નારક આદિ ૧૯ પમાં ત્રણ ભંગ સાઁભવી શકે છે આ વિષયનું સ્પષ્ટીકરણ પાછળ કરવામાં આવેલું છે ॥ સૂ ૨૫
श्री भगवती सूत्र : ४