________________
भगवतीसूत्रे स्त्र स्व सहस्रसंख्यकसामानिकदेवानाम्, स्व स्त्र सखीरूपमहत्तरिकाणां निजनिज परिषदां स्वसत्ताधिपत्यं कुर्वाणा दिव्यान् भोगभोगांश्च भुञ्जानाः विहरन्ति, विकुर्वणाशक्त्या च वैक्रियसमुद्धातेन वारद्वयं समवहत्य निष्पादितनिजात्मरूपनानाऽसुरकुमारासुरकुमारीभिः जम्बूद्वीपं द्वीपान्तरं संख्येयद्वीपसमुद्रांश्च पूरयितुं समर्थाः । तासामपि अग्रमहिषीणां लोकपालवद् संख्येयानेव द्वीपसमुद्रान् पूरयितुं सामर्थ्यम् न तु असंख्येयान् द्वीपसमुद्रान,इत्यभिप्रायेणाह-"अण्णं जहा-लोगपालाणं अपरिसेसं"त्ति। अर्थात्पूर्वोक्तसोमादि लोकपालबत्तासां संवै समूवाली हैं। वे वहां अपने २ भवनों पर अपने २ एक हजार सामानिक देवों पर, अपनी २ सखीरूप महत्तरिकाओं पर और अपनी २ परिषत् के ऊपर एकाधिपत्य रखती हुई दिव्य भोगभोगों को भोगती रहती हैं। विकुर्वणा शक्ति द्वारा बैंक्रियसमुद्धात दो बार करके वे अपने आत्मरूप से अनेक असुरकुमार और अनेक असुरकुमारियों को उत्पन्न करके उनसे वे जम्बूद्वीप द्वीपान्तर और तिर्यग्लोक के संख्यात द्वीप समुद्रों को भर सकने में समर्थ हैं। इनकी शक्ति लोकपालों की तरह ही संख्यात द्वीप समुद्रों को ही भर सकने की है, असंख्यात द्वीप समुद्रा को नहीं। इसी अभिप्राय को सूत्रकारने 'अण्णं जहा लोगपालाणं अपरिसेसं त्ति' इस पाठ से प्रकट किया है। तात्पर्य कहनेका यह है कि लोकपालों की तरह इन अग्रमहिषियोंकी समृद्धि आदि है ऐसा जानना चाहिये । हे भदन्त । जैसा
વશાળી છે. તેઓ ત્યાં પિત પિતાના ભવને પર, પિત પિતાનાં એક હજાર સામાનિક દેવે પર, પિત પિતાની સખીરૂપ મહત્તરિકાએ પર અને પિત પિતાની પરિષદો પર સર્વોપરી સત્તા ભોગવે છે અને દિવ્ય ભેગ તથા ઉપભોગ ભેગવ્યા કરે છે. તેઓ એવી વિતુર્વણ શક્તિ ધરાવે છે કે તેઓ બે વાર વૈક્રિયસમુઘાત કરીને પિતાના આત્મપ્રદેશને બહાર કાઢીને અનેક અસુરકુમાર દેવ અને દેવીઓનું નિર્માણ કરીને તે રૂપે વડે જંબુદ્વીપને તથા તિર્યકના સંખ્યાત દ્વીપસમુદ્રને ભરી શકવાને સમર્થ છે. લેકમાલની જેમ જ તેઓ પણ સંખ્યાત દ્વીપ સમુદ્રોને ભરી શકવાનું સામર્થ્ય ધરાવે છે–અસંખ્યાત દ્વીપસમુદ્રોને ભરી શકવાનું સામા ચમરેન્દ્રની પટ્ટાણીઓમાં पY नथी. ये बात सूत्रधारे नीयन सूत्र द्वारा ट रा छ-"अण्णं जहा लोगपालाणं अपरिसेसं ति" ४ानु ता५य मे छयभरनी. पट्टराणीमानी
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૩
