________________
भगवतीस् त्रे
९९८
मटन बहुजनशब्दं निशामयामि एवं खलु देवानुप्रियाः तृङ्गिकाया नगर्यां बहिः पृष्पति के चैत्ये पार्श्वपस्थीयाः स्थविरा भगवन्तः श्रमणोपासकैरिमानि एतद्दूपाणि व्याकरणानि पृष्टाः संयमः खलु भदन्त ! किं फलः ? तपः किं फलम् ? तदेव यावत् - सत्यः खलु एषोऽर्थः नो चैवात्मभाववक्तव्यतया तत् प्रभवः खलु भदन्त ! भिक्खायरियाए अडमाणे बहुजणसद्दं णिसामेमि) हे भदन्त ! मैं आज आपसे अनुमति प्राप्तकर राजगृह नगर में ऊंचे, नीचे, मध्यम कुलों में शास्त्रविहित विधि के अनुसार भिक्षा लेने के लिये एक घर से दूसरे घर पर ईर्यासमितिपूर्वक पर्यटन कर रहा था उस समय मैने अनेक जनों के मुख से ऐसा सुना कि ( एवं खलु देवाणुप्पिया ! तुंगियाए नयरीए बहिया पुप्फवईए चेइए पास वच्चिज्जा थेरा भगवंतो ) हे देवानुप्रियो ! राजगृह नगर के पास के तुंगिका नगरी के बाहिर पुष्पवतिक उद्यान में पार्श्व प्रभु के सन्तानिक स्थविर भगवंतों से (समणोवासेहिं ) वहीं के श्रमणोपासकों द्वारा (इमाई एयाख्वाई वागरनाइं पुच्छिया ) इस प्रकार से ये प्रश्न पूछे गये हैं- ( संजमेणं भंते ! किं फले, तवेणं भंते कि फले) हे भदन्त ! संयम का क्या फल है, तप का हे भदन्त ! क्या फल है ? (तं चेव जाव सच्चेणं एसमट्ठे णो चेवणं आयभाववत्तन्वयाए) इस तरह पूछे गये इन प्रश्नों के उत्तर में जो पहिले स्थविर भगवंतों ने उन्हीं से कहा है वह सब प्रकरण यहां कह लेना
मुदाणस्स भिक्खयरियाए अडमाणे बहुजणसद्दं णिसामेमि ) हे लहन्त ! साथ आपनी અનુજ્ઞા લઈને રાજગૃહ નગરના ઊંચ, નીચ અને મધ્યમ કુળામાં શાસ્ત્રોક્ત વિધિ પ્રમાણે ભિક્ષા લેવાને માટે ઘરે ઘરે ઈયમિતિ પૂર્વક ફરતા હતા. ત્યારે અનેક માણસાને મુખેથી મે' આ પ્રમાણે વાત સાંભળી છે
પ્રકારના
( एवं खलु देवाणुपिया ! तुंगियाए नयरीए बहिया पुष्कवइए चेइए पासाafter थेरा भगवतो ) हे देवानुप्रियो ! तुगा नगरीनी महारना पुण्यवति! शैत्यभां पार्श्वनाथ भगवानना सन्तानि स्थविर लगताने ( समणोवासेहिं इमाई एयरूवाई वागरणाई पुच्छिया ) त्यांना श्रमपास अनो पूछया ता-- संजमेण भंते किं फले, तवेण भंते! किं फले ? ) હું બદન્ત ! સંયમનું શું ફળ પ્રાપ્ત થાય છે ? હે ભદન્ત ! તપનું શું ફળ મળે छे ? (तं चैव जाव सच्चेणं एसमट्ठे णो चेत्र णं आयभाववत्तव्वयाए) मा प्राરના પ્રશ્નોના ઉત્તરામાં સ્થવિર ભગવંતાએ જે કહ્યું હતું તે અહીં કહેવું જોઈએ તે કયાં સુધી કહેવું ? “ અમે આપેલા આ ઉત્તરા સત્ય છે અહુત પ્રતિપાદિત છે, અમારી કલ્પનાથી ઉપજાવી કાઢેલા નથી ’' ત્યાં સુધીનું સમસ્ત કથન સૂત્ર ૧૧
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨