________________
D
___ भगवतीसूत्रे नुमोदितरूपाणि, करणानि येन स तदर्पितकरण इति । ' तब्भावणा भाविए' तद्भावना भावितः, अर्थादिभावनया भावितो यः स तद्भावना भावितः, 'एयंसि णं अंतरंसि' एतस्मिन् खलु अन्तरे, एतस्मिन् संग्रामादिकरणसमये 'कालं करेज्ज' कालं कुर्यात् , म्रियेत तदा ‘नेरइएसु' उववज्जइ' नैरयिकेषूपपद्यते, यदा खलु अर्थादिकामकः संग्रामादिकं गर्भस्थ एव संपादयनं तस्मिन्नेवावसरे मरणं प्राप्नुयात् तदा स जीवः नरकेषुत्पद्यत अन्यस्तु नोत्पद्यते इति, ‘से तेणढे णंगोयमा' तत्तेनार्थेन हे गौतम ! 'जाव अत्थेगइए उववज्जेज्जा' यावत् अस्त्येक उपपद्येत 'अत्थेगइए नो उववज्जेज्जा' अरत्येकको नोपपोत, यावत्पदेन- एवं बुच्चइ जीवे णं गभगए समाणे नेरइएसु' इति संग्राह्यम् । अनेन कारणेन हे गौतम ! कथयामि यत् कश्चित् कारण विशेषमासाद्य नरके उत्पद्यते कश्चित् नोत्पद्यते इति भावः। निमित्त समस्त इन्द्रियों को अथवा कृत कारित एवं अनुमोदना को समावेशित कर (तब्भावणाभाविए) अर्थादिक की भावना से भावित बनकर युद्ध करता है-यदि(एयंसि णं अंतरंसि) इसी संग्राम आदि करने के समय में वह (कालं करेज्जा) मृत्यु को प्राप्त हो जाता है तो (नेरइएस्सु उववज्जइ) नारकों में वह उत्पन्न होता है। तात्पर्य इसका यही है कि गर्भस्थ जीव अर्थादिक की कामनावाला बनकर संग्राम आदि करता है और उसी स्थिति में यदि वह मर जाता है तो वह गर्भस्थ जीव नरकों में उत्पन्न होता है। अन्य गर्भस्थ जीव नहीं । ( से तेण्डेणं गोयमा !) इस कारण हे गौतम! मैं ऐसा कहता है ( जाव अत्थेगइए उववज्जेज्जा अत्थेगइए नो उववज्जेज्जा) कि यावत् कोई एक गर्भस्थ जीव कारणविशेष को लेकर नरक में उत्पन्न होता है और कोई एक जीव नरकमें उत्पन्न नहीं होता है। સમસ્ત ઈન્દ્રિયોને અથવા કૃત કારિત અને અનુમોદનાને સમાવેશિત કરીને ( तब्भावणाभाविए ) महिनी भावनायी लावित पनीने युद्ध ४२ छे. मने ( एयसि णं अंतर सि) मा रीते युद्ध वगेरे ४२ती मतेने ते मां हेस ०१ (कालं करेज्जा मृत्यु पाभे ( नेरइएसु उववज्जइ) ना२मा उत्पन्न થાય છે. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે ગર્ભમાં રહેલ જીવ અર્થાદિકની ઈચ્છાવાળો થઈને સંગ્રામ વગેરે કરે છે, અને જો એ સ્થિતિમાં તે મરણ પામે છે તે તે ગર્ભમાં રહેલ જીવ નરકમાં ઉત્પન્ન થાય છે. અન્ય પ્રકારના ગર્ભમાં રહેલા & नारमा उत्पन्न यता नथी. (से तेणटेणं गोयमा! ) 3 गौतम ! ते ४२ मे ४९ छु (जाव अत्थेगइए उववज्जेज्जा अन्थेगइए ना उव. वज्जेज्जा) मे ममा २९८ ७१ ५२त रणे न२४मा उत्पन्न थाय છે અને કેઈ એક જીવ નરકમાં ઉત્પન્ન થતું નથી.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨